درصورتی‌که تمایل به پروش کودک مستقل همراه با اعتماد به نفس و توانایی تصمیم گیری دارید، ضروری است به او آزادی عمل دهید. کلید رشد کودکان مستقل و خودکفا، حفظ تعادل است. برای تربیت یک کودک مستقل باید صبور باشید. اما این به معنای آسان گیری بر کودک نیست.
مشکلی که برخی از والدین با آن مواجه‌اند این است که سعی می‌کنند کودک خود را گام‌به‌گام راهنمایی کنند. این مسئله از دیدگاه روانشناسی کودک هرگز توصیه نمی‌شود،زیرا با انجام این کار توانایی و مهارت تصمیم گیری کودکان را از بین می‌برید. کودک وابسته به والدین ممکن است در درازمدت پرخاشگر یا سرکش شود.
8 نکته درباره راه های مستقل شدن کودک
در این مقاله از سایت مشاوره باما به نکاتی که می‌توان توسط آن‌ها از حفظ تعادل در تربیت فرزند مستقل اطمینان یافت، اشاره می‌شود:
- تنظیم برنامه روزانه
کودکان نیاز به برقراری تعادل بین پیروی از قوانین و داشتن اختیار که منجر به استقلال کودک می‌شود دارند. هر چه بیشتر به کودک خود اجازه دهید به رفتار و اعمالش بیندیشد، به همان میزان به استقلال بیشتری دست می‌یابد.
مثال:
- از فرزندتان بخواهید خودش لباس‌های کثیف خود را جدا کند و اجازه دهید خودش لباس بپوشد.
- بگذارید میان وعده خود را انتخاب نماید و هنگام صرف غذا بشقاب خود را بیاورد.
- کارد و چنگال و لباس‌های او در کشوی پایین بگذارید تا در مواقع لزوم بتواند آن‌ها را بیاورد.
- آموزش مهارت حل مسئله به کودک
درصورتی‌که کودک با مشکلی مواجه شد، به‌جای عجله برای حل مشکل، بگذارید خود کودک راه حل مشکل را بیابد.
- رقابت بین خواهران و برادران یکی از مشکلات رایجی است که کودکان در این سن با آن مواجه می‌شوند.
- به‌جای مداخله اجازه دهید کودک مشکل خود را حل نماید.
- نقش بازی کردن یکی از مؤثرترین راهکارهای تقویت مهارت استقلال در کودکان است.
- شکست هرگز به معنای پایان راه نیست
شکست خوردن هیچ ایرادی ندارد! اگرچه دیدن اشتباه فرزندان برای والدین سخت است اما این مسئله به یادگیری کودکان کمک می‌کند.
- برای مثال، کودک ممکن است انجام تکالیف خود را فراموش کند و در مدرسه با عواقب آن مواجه شود.
- این بخشی از فرایند یادگیری است که به کودک کمک می‌کند دفعه بعد وظایف خود را به خاطر داشته باشد.
- اگر هنگام برداشتن لیوان، شیر را ریخت، او را سرزنش نکنید. در عوض نحوه تمیز کردن را به او آموزش دهید و به او یادآور شوید باید مراقب باشد.
- احساس همدلی با کودک
فرزندتان باید بداند تا چه اندازه به او توجه و اهمیت می‌دهید، بااین‌وجود، از او انتظار دارید مشکلات خود را حل کند.
- به کودک یاد دهید مهم نیست چه اتفاقی بیفتد، شما همیشه کنار او هستید.
- به‌تدریج به کودک خود آموزش دهید به‌جای حساب باز کردن روی کمک دیگران، خودش مشکلات خود را حل نماید.
- هنگام تشویق کودک برای حفظ استقلال، مراقب باشید به خودش صدمه نزند.
- اجازه دهید جسور باشد:
اجازه دهید فرزند شما حق خود را مطالبه کند:
- هنگام سفارش غذا در رستوران بگذارید کودک نیز غذای خود را سفارش دهد.
- هنگام لباس پوشیدن بگذارید کودک لباس خود را انتخاب نماید.
- از او بپرسید برای میان وعده چه چیزی دوست دارد بخورد.
- بگذارید زمان انجام تکالیف خود را انتخاب کند.
- پیشنهاد‌ها منطقی به کودک دهید
برای کمک به استقلال فکری کودک اجازه دهید از میان گزینه‌های منطقی که در اختیار او گذاشته‌اید نظر خود بیان کند.
- برای مثال اجازه دهید بین پیتزا و پاستا یکی را انتخاب کند.
- اجازه دهید تصمیم بگیرد ابتدا می‌خواهد گل‌ها را آب دهد یا تکالیف خود را انجام دهد.
- محدودیت وضع کنید. او باید نسبت به تمام محدودیت‌های خود آگاه باشد و بداند دقیقاً از او چه انتظاری دارید.
- پیشنهاد دهید اما دخالت نکنید
درصورتی‌که کودک برای حل یک مشکل تلاش می‌کند، به‌جای عجله برای کمک به او، می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید:
- کودک را راهنمایی کنید اما به او راه حل ارائه ندهید.
- بگذارید کودک به انواع راهکارهای حل مشکل بیندیشد.
- از دیدن نحوه انتخاب راه حل توسط او شگفت‌زده خواهید شد.
- اجازه دهید خود کودک مسئولیت کارها را به عهده گیرد
هنگام بستن چمدان برای سفر، بگذارید کودک وسایل خود را جمع کند. در اوایل، می‌توانید نحوه انجام این کار را به او آموزش دهید.
- در فرایند برنامه‌ریزی برای سفر، نظر او را نیز جویا شوید. به این وسیله کودک ماجراجویی و استقلال را یاد می‌گیرد.
- از کودک بخواهید چمدان خود را در فرودگاه حمل کند و پس از سفر آن را به خانه بیاورد.
اگرچه مراحل مستقل شدن کودک تدریجی و آهسته صورت می‌گیرد، اما راهنمایی کودک در هر اقدام او برای تبدیل‌شدن به بزرگسالی موفق اهمیت بسیاری دارد.
مادران می‌توانند تجربیات خود را درباره نحوه تربیت فرزند مستقل با ما در بخش زیر به اشتراک بگذارند.
سلام پسرم پنج سالشه همه کارهاش ازغذاخوردن ودست شویی ولباس من بایدانجام بدم ممنون میشم راهنمایی کنید
باسلام پسر من ۸ سالشه ولی کارهای شخصی خودش رو من باید انجام بدم مثلاً لباس پوشیدن،برنامه کلاسی مدرسه،یا مسواک زدن به زور انجام میده و از همه مهمتر تکالیف مدرسه بیشترخواندنی من باید یادش بدم خودش سراغش نمیره برایش مهم نیست ممنون میشه راهنمایی کنید
پسر منم ده سالشه همین طوری هست ?
سلام فرزندم ۶سالشه به شدت وابسته است تمام کارهاشون من انجام باید بدم غذا کنم دهنش دستشویی ببرمش مسواک بزنم و….اگر هم انجام ندم پرخاشگری می‌کنه منو کتک میزنه و داد و فریاد می‌کنه واقعا نمی‌دونم باید چکار کنم