انسان بسیار حساس بودن
آیا تاکنون این احساس به شما دست یافته است که خود را برای آرامش یافتن پس از یک روز شلوغ خاص در یک اتاق تاریک حبس کنید؟ آیا از تماشای هر چیزی حاوی خشونت در تلویزیون یا در سینما اجتناب می کنید؟ آیا تاکنون از خود پرسیده اید، «چرا من اینقدر حساس هستم؟». اگر این چنین است، ممکن است شما نیز به عنوان یک فرد بسیار حساس یا HSP شناخته شوید.
بسیار حساس بودن می تواند یک چالش باشد زیرا اغلب به عنوان یک ویژگی مطلوب اجتماعی در نظر گرفته نمی شود. با این وجود، آن در حالی که معایبی دارد اما دارای مزایای متمایزی هم می باشد. کلید اصلی، یادگیری نحوه ی مواجه با جهان با خودآگاهی است به طوری که توانایی خود برای بهره مندی از مزایا را به حداکثر و در عین حال، تاثیر معایب را به حداقل برسانید.
اما انسان حساس بودن واقعاً چگونه است؟ از کجا باید بدانید که شما نیز در این تعریف قرار می گیرید یا نه؟ و چه منابعی برای کمک به شما به عنوان یک فرد بسیار حساس در دسترس هستند؟
مطالب مرتبط: خیلی زود عصبانی میشم
تعریف افراد با حساسیت بالا
بر اساس Psychology Today، «حساسیت بالا می تواند به عنوان واکنش شدید فیزیکی، روانی و عاطفی نسبت به محرک های بیرونی (اجتماعی یا محیطی) یا محرک های درونی (درون فردی) تعریف شود». به عبارت دیگر، شما ممکن است فرد بسیار حساسی باشید اگر نسبت به رویدادها یا شرایط خاص واکنش شدیدی از خود نشان می دهید. از سوی دیگر، Scientifics American، افراد بسیار حساس را این گونه تعریف می کند: «افرادی که تمایل به داشتن تجربیات و واکنش های تند و شدید نسبت به پیرامونشان دارند». با این وجود، هر طور که آن را تعریف کنید، درک منشأ اصطلاح شناسی آن می تواند مفید باشد.
به گفته ی hspesron.com، سال 1991 بود که دکتر الین آرون، تحقیق در رابطه با حساسیت بالا که با نام حساسیت پردازش حسی (SPS) نیز شناخته می شود را آغاز کرد و این تحقیقات را تا به امروز ادامه داده است. دکتر آرون بیشتر برای نوشتن کتابی با عنوان «انسان بسیار حساس: چگونه می توان موفق شد وقتی که جهان شما را در هم می شکند» مشهور است. این کتاب که تبدیل به پرفروش ترین کتاب سال شد، به افراد در درک زندگی کردن به عنوان یک فرد بسیار حساس از جمله نحوه ی مواجه با هر شخصیت درگیر در HSP بودن، کمک می کند. اما این شخصیت ها واقعاً چه هستند؟
خصوصیات اخلاقی تیپ شخصیتی افراد حساس
هر فرد بسیار حساسی دارای خصوصیات اخلاقی یا شخصیت های خاصی است که با سایر افراد بسیار حساس مشترک می باشند. هر فرد بسیار حساسی ممکن است هر یک از این خصوصیات شخصیتی را داشته باشد؛ اگرچه، امکان دارد که تمامی آن ها را دارا نباشد و برخی از افراد خصوصیات اخلاقی خاصی را تجربه می کنند که به نظر برخی از افراد، مثبت و به نظر برخی دیگر، منفی می باشند.
به عنوان مثال، یک فرد بسیار حساس ممکن است در تحمل محیط های پر سر و صدا مشکل داشته باشد، که البته میزان آن کم و زیاد دارد. آن ها ممکن است احساس کنند که خیلی زود وحشت زده می شوند. با این وجود، به گفته ی Psychology today، همگی آن ها قبل از عمل کردن، مشاهده می کنند، واکنش شدیدتری از خود نشان می دهند و به آسانی تحت تاثیر قرار می گیرند زیرا گاهی اوقات، پردازش موضوع فراتر از تواناییشان است.
علاوه بر این، تیپ شخصیتی افراد حساس به خود خیلی سخت می گیرند، به خصوص در مورد اشتباهاتی که مرتکب می شوند. اگرچه، اگر نگاه مثبتی به موضوع داشته باشید، این ویژگی به آن ها کمک می کند تا مرتکب اشتباهات مشابه در آینده نشوند. Scientific American ادامه می دهد: «به آسانی و زود گریه کردن یا داشتن حساسیت به نور روز یا شدید عاشق شدن یا به یاد آوردن رویاها به صورت واضح تر» از جمله ویژگی های اخلاقی است که به افراد بسیار حساس نسبت داده می شود. و، پس از قرار گرفتن در معرض محرک های بسیار زیاد، ممکن است احساس کنند که برای انرژی گرفتن نیاز دارند تا خود را از دیگران جدا کنند و به انزوا بروند.
به گفته ی hsperson.com، «ویژگی اصلی این است که در مقایسه با 80 درصد از افرادی که فاقد این ویژگی هستند، آن ها موضوعات پیرامون خود را عمیق تر پردازش می کنند، وارد جزئیات می شوند و وابسته سازی می کنند. زمانی که این پردازش کاملاً آگاهانه انجام نشود، به عنوان یک درون یابی آشکار می شود. این بیانگر استراتژی بقایی است که در بسیاری از گونه ها، همواره در گروه اقلیتی از اعضایشان، دیده می شود. اگر هر یک از این موارد برایتان آشنا به نظر می رسند، شما نیز ممکن است فرد بسیار حساسی باشید. اما چگونه می توانید مطمئن شوید که واقعاً انسان بسیار حساسی هستید یا نه؟
مطالب مرتبط: چگونه زود رنج نباشیم
تست حساس بودن
دکتر آرون، کوئیز یا تستی را به منظور کمک به افراد در تعیین این که آیا فرد بسیار حساسی هستند یا نه، توسعه داد. برخی از موارد در نظر گرفته شده در این تست عبارتند از:
- خل و خوی دیگران بر من تاثیر می گذارد.
- در روزهای شلوغ، نیاز دارم تا برای داشتن حریم خصوصی و رهایی از محرک ها به اتاق خواب خود یا یک اتاق تاریک پناه ببرم.
- من به آسانی تحت تاثیر چیزهایی از قبیل نورهای روشن، بوهای قوی، پارچه های ضخیم یا آژیرهای خطر نزدیک قرار می گیرم.
- هنر و موسیقی عمیقاً مرا تحت تاثیر خود قرار می دهد.
- من به آسانی وحشت زده می شوم.
- زمانی که افراد در یک محیط فیزیکی احساس راحتی نمی کنند، می خواهم بدانم که برای بهتر کردن شرایط چه کاری از دست من بر می آید (مانند تغییر نورپردازی یا محل نشستن).
- من سخت تلاش می کنم تا از مرتکب اشتباه شدن یا فراموش کردن مسائل دوری کنم.
- همیشه مواظب هستم که از فیلم ها یا برنامه های تلویزیونی خشن دوری کنم.
- گرسنگی شدید باعث واکنش شدید در من می شود و این خود موجب ایجاد اختلال در تمرکز یا خلق و خوی من می گردد.
- من هنگام انجام یک کار یا باید رقابت کنم یا نظاره گر باشم، من آنقدر عصبی و مضطرب می شوم که عملکردم بسیار بدتر از حالت عادی می شود.
بسته به این که چند گزینه از این تست حساس بودن در مورد شما نیز صادق است، می توانید متوجه شوید آیا فرد بسیار حساسی هستید یا نه. اگر انسان بسیار حساسی هستید، بهتر است که اطلاعاتی در مورد نحوه ی اثرگذاری آن بر روی زمینه های مختلف زندگیتان کسب کنید و مهارت های مقابله ای مختلف را یاد بگیرید. به همین منظور، شاید بخواهید به راهنمای بقا مراجعه کنید.
مطالب مرتبط: چرا زود عاشق میشم
راه درمان افراد بسیار حساس
دکتر سوزان بایلی در Psychology Today، راههای درمان افراد بسیار حساس ارائه می دهد. این راهنما شامل ده نکته ی زیر است:
- به اندازه ی کافی بخوابید. ( خواب راحت )
- در طول روز به طور منظم غذاهای سالم بخورید.
- از هدفون های کاهش دهنده ی صدا استفاده کنید.
- در زمان فشارزدایی برنامه ریزی کنید.
- حداقل یک اتاق یا فضای ساکت برای خلوت کردن با خود در خانه داشته باشید.
- به خود زمان و فضای لازم برای ساماندهی به کارها بدهید.
- مصرف کافئین را محدود کنید.
- نور چراغ ها را کم نگه دارید.
- در اوقات فراغت به تکمیل کارهایتان برسید.
- خود را با زیبایی و طبیعت احاطه کنید.
این موارد، نکات کاربردی برای زندگی کردن در این جهان به عنوان یک فرد بسیار حساس محسوب می شوند. اما آیا کارهایی وجود دارد که باید در زمینه های خاصی از زندگیتان به صورت متفاوت انجام دهید؟ به عنوان مثال، در مورد زندگی عاشقانه ی خود چه باید بکنید؟
عشق
علاوه بر کتابی با عنوان «انسان بسیار حساس»، دکتر آرون همچنین کتابی با عنوان «انسان عاشق بسیار حساس: درک و مدیریت روابط زمانی که جهان شما را تحت تاثیر قرار می دهد» نوشته است که چالش های منحصر به فرد مرتبط با افراد بسیار حساس و نحوه ی رفتار آن ها در روابط را نشان می دهد. «HSPها دارای سیستم عصبی هستند که در مورد موضاعت ظریف در جهان بیشتر واکنش نشان می دهند و در مورد آن ها عمیق تر فکر می کنند. برای افراد مبتدی، این بدان معنی است که آن ها برای دستیابی به رضایت به روابط عمیق تری نیاز دارند؛ پیامدها تهدیدکننده ی بیشتری در نقاط ضعف یا رفتارهای شریک زندگی خود می بینند، بیشتر تامل می کنند و اگر نشانه ها حاکی بر آن باشد، بیشتر نگران می شوند که چه اتفاقی قرار است رخ دهد. این کتاب همچنین نحوه ی ملاقات کردن با یک فرد و عاشق شدن را نیز در بر می گیرد، اگر این چیزی است که بدان علاقمند هستید.
اما بسیار حساس بودن تنها بر روی زندگی عاشقانه ی شما تاثیر نمی گذارد. آن همچنین کار و شغل شما را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. اما چه کاری از دستتان بر می آید؟
مطالب مرتبط: حساس بودن بیش از حد در رابطه
شغل های مناسب برای افراد بسیار حساس
انسان های بسیار حساس هنگام برنامه ریزی برای یک شغل، مجموعه ی مخاصی از حساسیت های خود را مدنظر قرار می دهند. به عنوان مثال، کارهایی که به نظارت مستقیم و مداوم نیاز دارند، ممکن است به آن ها اجازه ی نشان دادن توانایی هایشان را ندهند. آن ها همچنین ممکن است به دنبال شغل هایی باشند که نیازی به کار کردن در یک محیط دفتری باز را نداشته باشند؛ به این ترتیب، دیگر نیازی نیست خود را با تعداد زیادی از افراد و سطح سر و صدای بسیار بالا در طول روز احاطه کنند.
افراد بسیار حساس همچنین باید در نظر بگیرند چگونه مجموعه ی خاصی از ویژگی های شخصیتیشان می توانند در شغل های مشخصی به نفعشان باشند. به عنوان مثال، به گفته ی Entrepreneur، هشت ویژگی شخصیتی در افراد بسیار حساس وجود دارند که آن ها را تبدیل به رهبران تجاری استثنایی می کنند:
- آگاهی عاطفی
- همدلی
- فداکاری در راه عدالت و انصاف
- رهبری
- شور و اشتیاق
- نیاز به زمان و فضا برای خود
- نوآوری
- بخشندگی
به دقت در نظر گرفتن این که چگونه بسیار حساس بودن ممکن است بر عملکردتان سر کار تاثیر بگذارد و این که چگونه یک شغل خاص ممکن است سلامت و بهزیستی شما را تحت تاثیر قرار دهد، یک گام مهم پیش از انتخاب مسیر شغلی یا شغل بعدی محسوب می شود. این یک روش ایده آل به منظور تضمین موفقیت حرفه ای شما به شمار می رود.
اگر احساس می کنید شما نیز بعد از یک روز بسیار شلوغ نیاز دارید تا برای فشارزدایی خود را در یک اتاق تاریک حبس کنید، اگر از دیدن فیلم و برنامه های تلویزیونی خشن پرهیز می کنید یا اگر از خود می پرسید: «چرا من اینقدر حساس هستم؟»، به احتمال زیاد انسان بسیار حساسی هستید. انسان بسیار حساس بودن می تواند چالش برانگیز باشد اما در حالی که معایب خاص خود را دارد، می تواند مزایایی نیز به همراه داشته باشد.
اولین گام برای زندگی کردن به عنوان یک فرد بسیار حساس، درک مفهوم HSP بودن و سپس، یادگیری اصلاحاتی است که می توانید در جهت برنامه ریزی برای زندگی کردن به شیوه ای که دوست دارید، انجام دهید. نکته ی کلیدی، یادگیری نحوه ی زندگی کردن در این جهان با خودآگاهی کافی و تمایل به انجام تغییرات ضروری است که به شما کمک می کنند تا معایب این ویژگی شخصیتی را به حداقل برسانید در حالی که از مزایای آن حداکثر استفاده را به نفع خود می برید. اگر بتوانید این کار را انجام دهید، شما می توانید بهترین زندگی را به عنوان یک فرد بسیار حساس داشته باشید.
منبع: www.betterhelp.com
