چگونه اختلافات زناشویی را حل کنیم؟ مهارت حل اختلاف زناشویی

هنگامی زوج برای حل اختلافات زناشویی به مرکز مشاوره خانواده مراجعه می‌کنند اغلب از من می‌پرسند: ” آیا می‌توانم ازدواج و زندگی‌ام را نجات دهم؟ “آیا می‌توانید کمکم کنید تا تصمیم بگیرم باید با همسرم زندگی مشترک را ادامه دهم یا تصمیم به طلاق بگیرم؟

درحالی‌که این سؤالات پیچیده هستند، پاسخ من به‌عنوان یک روانشناس خانواده معمولاً این است که: مشاوره اختلافات زناشویی کار سخت و پیچیده‌ای است و هیچ تضمینی در مشاوره زوج درمانی وجود ندارد. اما در ادامه به مراجعین می گویم: شما فرد عاقلی هستید که زمان خود را صرف مشاوره برای بهبود روابط زناشویی بعد و حفظ ازدواج خود کرده‌اید و این نشان می‌دهد شما فرد هدفمندی هستید و برای دستیابی به یک زندگی مشترک موفق تلاش می‌کنید.

 بر اساس نظر روانشناسی، میزان اثربخشی مشاوره اختلافات زناشویی به طور مستقیم به زمان‌بندی و میزان انگیزه زوج بستگی دارد. برای برخی از زوج‌ها، در واقع این یک مشاوره طلاق است چون آن‌ها کاملاً در ازدواجشان شکست‌خورده‌اند. به‌عنوان‌مثال، زن یا مرد تصمیم به طلاق و پایان‌دادن ازدواجشان می‌گیرند و از مشاوره به‌عنوان راهی برای اعلام این مطلب به شریک زندگی خود استفاده می‌کنند.

گاهی اوقات نیز مشکلات و اختلافات زناشویی زوج آن‌قدر طولانی و ریشه‌دار شده که ممکن است مشاور خانواده نتواند کمک به بهبود روابط زن و شوهر و نجات زندگی مشترک زوج کند. همچنین برخی افراد نگرانی و مشکلات زناشویی خود را صادقانه با مشاور خانواده در میان نمی‌گذارند.

علاوه بر این، انتخاب یک مشاور خانواده خوب که تجربه بالایی در کار با زوج‌ها را داشته و برای هر دو طرف انتخاب مناسبی باشد، مهم است. اگر هر دو طرف با زوج درمانگر احساس راحتی ندارند، این موضوع می‌تواند تأثیر منفی بر پیشرفت مشاوره بگذارد و یا ممکن است یکی از زوج به طور ناگهانی جلسات مشاوره را ترک کند.

یک عامل اصلی در رضایت از مشاوره خانواده زمان‌بندی است. متأسفانه، بسیاری از زوج‌ها در حل اختلافات خانوادگی و مشکلات زناشویی زندگی مشترک خیلی دیر اقدام به مراجعه به مرکز مشاوره می‌کنند.

 باتوجه‌به تجربیات جان گاتمن، دکتر روانشناس در امر مشاوره ازدواج زوج‌ها قبل از کمک گرفتن از مشاور خانواده، به‌طور میانگین شش سال با مشکلات خانوادگی و اختلافات زناشویی با همسر خود مدارا می‌کنند.

چند دقیقه در مورد این آمار فکر کنید. زوج‌ها به طور میانگین شش سال از زندگی مشترک خود را صرف احساس نفرت به همسر و ازدواج خود می‌کنند تا اینکه یاد می‌گیرند چگونه برای حل اختلافات زناشویی در زندگی مشترک رفتار صحیحی را انتخاب کنند.

پذیرش زوج در حل اختلافات زناشویی

شاید اولین گام در جهت کمک به بهبود روابط و حل اختلافات زناشویی این است که زوج تشویق شوند تا مشکل اصلی در ازدواج خود را بپذیرند و هریک از زوج مسئولیت رفتار خود را برعهده بگیرند. به‌طوری‌که آن‌ها بتوانند ارتباط صادقانه خود را آغاز کنند، سپس برخی از اهداف را تعیین و بر روی آن اهداف کار کنند.

به عقیده این دکتر روانشناس ضروری است زن و شوهر از یکدیگر انتظارات معقول و منطقی داشته باشند. در غیر این صورت می‌تواند یک چالش بحث‌برانگیز در زندگی مشترک ایجاد کند. به‌خصوص در خانواده‌ای که زوج هر دو شاغل و صاحب فرزند هستند.

به نظر این دکتر روانشناس این مهم است که زوج‌ها تضادها و اختلافات با همسر خود را به‌عنوان بخشی اجتناب‌ناپذیر در یک رابطه عاشقانه و متعهدانه بپذیرند. به‌هرحال، در هر رابطه زناشویی فراز و نشیب‌های خاصی وجود دارد و وجود اختلاف با همسر در ازدواج بخشی جداناپذیر از زندگی زناشویی است.

البته هنوز زوج‌هایی هستند که متأسفانه مشکلات خانوادگی و اختلافات زناشویی خود را نادیده می‌گیرند تا وقتی‌که این اختلافات منجر به نابودی ازدواج و آسیب به فرزندان می‌شود.

میشل وینر دیویس نویسنده کتاب درمان طلاق (هفت مرحله برای حفظ ازدواج) توضیح می‌دهد، نادیده‌گرفتن مشکلات و اختلافات در روابط زناشویی نه‌تنها کمک به حل مشکلات زندگی مشترک نمی‌کند بلکه موجب تشدید اختلافات زن و شوهر می‌گردد.

این مشاور خانواده معتقد است، سرکوب احساسات و افکار منفی، فرصتی برای بهبود رفتار همسر شما فراهم نمی‌کند. یکی از رموز دستیابی به ازدواج موفق این است که در صورت دعوا با همسر عادلانه و عاقلانه رفتار کنید و بین مسائل کم‌اهمیت و مهم در زندگی مشترک تمایز قائل شوید.

دکتر جان گاتمن در پرفروش‌ترین کتاب خود به نام هفت اصل دستیابی به یک ازدواج موفق بیان می‌کند، زوج‌های موفق در مواجه با تضادها و اختلافات زناشویی زندگی مشترک بسیار خوب و عادلانه رفتار می‌کنند به‌طوری‌که این اختلافات برای آن‌ها شبیه به سرگرمی و شوخی است.

گاتمن مطالعات پیشگامانه ای را برای نشان‌دادن تفاوت‌های قابل‌اندازه‌گیری زوج‌های خوشبخت با زوج‌هایی که ازدواج ناموفق داشته و از زندگی مشترک خود احساس نارضایتی می‌کنند، منتشر کرده است.

او در کتاب زوج درمانی خود می‌نویسد: نباید چنین فکر کرد که زوج‌های شاد و خوشبخت هرگز عصبانی نمی‌شوند یا با همسر خود هیچ اختلاف ندارند، بلکه زمانی که آن‌ها با همسر خود اختلاف پیدا می‌کنند، احساسات خود را کنترل کرده و با برقراری ارتباط صحیح با همسر اقدام به حل اختلافات زناشویی می‌کنند.

در یک ازدواج موفق زوج در برخورد با اختلافات زناشویی به‌جای اینکه در مقابل هم حالت تهاجمی بگیرند و از یکدیگر ناراحت شوند، مشکلات خود را با حفظ احترام به همسر و با علاقه حل می‌کنند.

 هفت نکته برای حل اختلافات زناشویی در زندگی مشترک

• یک فضای آرام ایجاد کنید و به طور منظم با همسر خود وقت بگذرانید: این‌گونه شما می‌توانید در مورد خواسته‌ها و اهداف زندگی مشترک با هم‌صحبت کنید.
• اهداف شخصی و چیزهایی را که علاقه به انجام‌دادن دارید، مانند سرگرمی‌ها و دل‌بستگی‌های خود را رها نکنید: این رهایی فقط موجب احساس خشم در شما می‌شود.
• از خواسته‌ها و انتظارات همسر خود پشتیبانی کنید: این موضوع را بپذیرید که شاید همیشه علایق مشترک با همسر خود نداشته باشید. به حریم خصوصی همسر خود احترام بگذارید و اجازه دهید زمانی را برای سپردن به کارهای شخصی خود تنها باشد.
• مهارت حل اختلاف با همسر خود را یاد بگیرید: هرگز احساس خشم و ناراحتی خود را نادیده نگیرید زیرا همین احساسات منفی می‌تواند باعث نابودی و شکست ازدواج شود. زوج‌هایی که تلاش می‌کنند ناراحتی و مشکلات با همسر خود را نادیده بگیرند، در معرض خطر یک رابطه مرداب گونه هستند که می‌تواند ازدواج آن‌ها را به طلاق و جدایی بکشاند.
• با همسر خود گفتگوی آزاد داشته باشد: به خواسته‌های شریک زندگی خود گوش دهید و در مورد نکاتی که برایتان مبهم است از او توضیح بخواهید. از اقدام به تهدید، فحاشی، توهین به همسر و بیان حرف‌هایی که بعداً از عمل خود احساس پشیمانی خواهید کرد بپرهیزید.
• از مقصر دانستن همسر خود اجتناب کنید: مسئولیت اشتباه خود را برعهده بگیرید و بپذیرید که همه انسان‌ها به‌نوعی نقص‌هایی دارند. دفعه بعد که با شریک زندگی خود اختلاف و مشکل داشتید، قبل از اینکه او را سرزنش کنید، اول احساس درونی خود را بررسی کنید.
• برای تغییر رفتار همسر خود زندگی مشترک واقع‌بین باشید: مثلاً انتظار نداشته باشید بعد از یک جلسه مراجعه به مرکز مشاوره تمام مشکلات و اختلافات زناشویی شما حل شود. حل مشکلات زن و شوهر مستلزم صرف زمان و تقویت مهارت‌های ارتباطی در زندگی مشترک است.

زوج می‌توانند با یادآوری به هم باتوجه‌به اصول هدایتی دکتر جان گاتمن از تعاملات مثبت بیشتری در رابطه خود بهره‌مند شوند. (نسبت پنج به یک). به‌عبارت‌دیگر، برای هر تجربه منفی در زندگی مشترک، پنج اتفاق مثبت اضافه کنید. از عشق و محبت همسر خود سوءاستفاده نکنید و این ذهنیت را در خود به وجود آورید که تفاوت‌ها و اختلافات زناشویی می‌تواند باعث ایجاد عشق و علاقه در زندگی مشترک شود. درنهایت بدانید که فقط شما مسئول خوشبختی در زندگی‌تان هستید.

به‌علاوه، دکتر گاتمن عبارت “پذیرش یکدیگر” را برای توصیف اینکه زوجین چگونه یاد می‌گیرند نسبت به پیشنهاد‌های یکدیگر واکنش مثبتی نشان دهند را در مقابل عبارت”بی محلی”که شامل نادیده‌گرفتن نظرات شریک زندگی یا خود را مشغول کاری نشان‌دادن را به مراجعین خود در جلسات مشاوره می‌آموزد.

این روانشناس خانواده می‌افزاید، پذیرش همدیگر نوعی سلاح مخفی در مقابله با عواملی از قبیل تحقیر، انتقاد، سرزنش و انکار (عواملی که می‌توانند هر رابطه‌ای را نابود کنند) است.

• اگر مشکلات خانوادگی و اختلافات زناشویی به‌موقع شناسایی شوند و زوج آن را بپذیرند، فرایند تغییر در رفتار برای حل مشکل می‌تواند آغاز شود.
• یک زوج با انگیزه می‌تواند مشکلات خود را از دیدگاه متفاوتی ببیند و راه‌های جدیدی برای شناسایی و حل اختلاف با همسر در نتیجه بهره‌گیری از راهنمایی‌های یک مشاور خوب پیدا کند.
• زوج‌ها می‌توانند تصمیم به بهبود روابط عاطفی و زناشویی در ازدواج بگیرند یا دلایل خود برای تصمیم به طلاق و پایان‌دادن ازدواجشان را برای همسر خود بیان کنند.

در پایان، دکتر جان گاتمن به زوج یادآوری می‌کند دوستی و صمیمت زوج همانند چسبی است که می‌تواند یک ازدواج را حفظ کند. زوج‌هایی که به طور دقیق یکدیگر را می‌شناسند و به‌خوبی در مورد علایق، تنفرات، خواسته‌های شخصی، امید و رؤیاهای همسر خودآگاه‌اند را زوج‌ های موفق و خوشبختی می‌داند.