علت بدخلقی کودکان| درمان کج خلقی کودک

برای هر پدر و مادری، بدخلقی کودکان می‌تواند آزاردهنده باشد. اما به‌جای اینکه به این معضل به چشم چالش نگاه کنید، می‌توانید از آن به عنوان فرصت‌ آموزش و تربیت فرزند نگاه کنید.

دلیل کج خلقی کودکان چیست؟

نشانه‌های بداخلاقی کودکان از نالیدن و گریه کردن تا جیغ زدن، مشت زدن و نگه‌داشتن نفس متغیر است و امری کاملا رایج در کودک یک ساله تا سه ساله است. بدخلقی بخشی از رشد کودک است و برخی از کودکان ممکن است این‌گونه باشند و برخی به ندرت. در هر حال آن‌ها کودک هستند و باید به شکلی نشان دهند که از چیزی ناراحت هستند.

بد خلقی کودک ممکن است هنگامی که خسته، گرسنه یا ناراحت است مشاهده شود. علاوه بر این، کودکان ممکن است با انداختن خودشان بر روی زمین و گریه کردن تلاش کنند چیزی را که می‌خواهند به دست آورند(مانند اسباب‌بازی). مهارت مقابله با احساس ناامیدی و شکست یکی از مهمترین مهارت های زندگی کودکان برای یادگیری است.

بدخلقی کودکان معمولا در دوسالگی رایج است، یعنی درست هنگامی که کودک شروع به یادگیری زبان می‌کند. از آنجا که کودکان نمی‌توانند احساسات و نیازهای خود را به زبان بیاورند، این احساس سرخوردگی کودک باعث می‌شود تا کودک بدخلق شود. با افزایش قدرت کلامی و زبانی کودک، کج خلقی کودک نیز به همان نسبت کاهش می‌یابد.

کودکان خواستار آزادی و کنترل بر محیط  اطراف خود هستند، چیزی که قادر به مدیریت و برخورد صحیح با آن نیستند. این امر باعث می شود که کودک فکر کند: «من خودم می‌تونم آن را انجام دهم» و یا «من آن چیز را می‌خوام، بد‌ش به من». وقتی کودک متوجه می‌شود که نمی‌تواند هر چیزی را که می‌خواهد به دست آورد، شروع  به بدخلقی می کند.

راههای جلوگیری از بد خلقی کودکان

در قدم اول برای درمان بدخلقی کودک سعی کنید در هر زمان ممکن از شروع این بدخلقی‌ها پیشگیری کنید. راه‌های زیر می‌تواند به شما کمک کند:

• به کودکان خود توجه مثبت کنید: عادت کنید با کودکان به خوبی رفتار کنید. به فرزند خود را برای رفتار خوبش تشویق کنید.
• سعی کنید به کودکان اختیارات کوچکی بدهید: به کودک انتخابات جزئی بدهید. به عنوان مثال: «آبمیوه پرتغال یا سیب می‌خواهی» یا «آیا  قبل از حمام دندان‌هایت را مسواک میزنی یا بعد از حمام ؟» با این شیوه شما از آن‌ها نمی‌پرسید که «می‌خواهی همین الآن دندان‌هایت را مسواک بزنی؟» که احتمالا با جواب «نه» مواجه می‌شوید.
• اشیائی که برای کودک محدود شده است را دور از چشمش نگه دارید: این شیوه درگیری و دعوا با کودک را کمتر می‌کند. البته این روش همیشه هم جواب نمی دهد، به خصوص هنگامی که با کودک خارج از محیط خانه هستید و کنترلی بر محیط اطراف ندارید.
• حواس کودک را پرت کنید: از حافظه کوتاه کودکان نهایت استفاده را ببرید و در ازای پیشنهاد چیزی به کودک و پرت شدن حواسش، چیز دیگری را به او پیشنهاد دهید. شروع کنید به انجام کاری تا چیزی را جایگزین آن درخواستِ ممنوع و یا غیرممکن کودک کنید و یا به آسانی محیط را عوض کنید، کودک‌ را به داخل یا خارج و یا به یک اتاق دیگر منتقل کنید.
• به کودکان توانایی‌های جدید یاد دهید تا موفق شوند: به کودک یاد دهید کارهایی انجام دهد. با تعریف و تشویق کودک به او کمک کنید تا رفتار و عادات مثبت را همیشه تکرار کند. همچنین، قبل از تصمیم به انجام فعالیت‌های چالش‌برانگیز، با چیزهای ساده شروع کنید.
• وقتی که کودک چیزی از شما می‌خواهد،‌ به دقت به درخواستش توجه کنید: آیا کودک درخواست بی جایی از شما دارد؟ شاید اینگونه که گمان می کنید نباشد. گرفتن تصمیم قاطع از سوی والدین در این شرایط ضروری است.
• محدودیت‌های کودک خود را بشناسید: اگر می‌دانید کودک شما خسته است، اکنون زمان مناسبی برای رفتن به مرکز خرید نیست.

راههای برخورد با بدخلقی کودک

 آرامش خود را در مقابله با بدخلقی کودک حفظ کنید. مشکل را با عصبانیت خود پیچیده نکنید. به خودتان یادآور شوید، کار شما کمک کردن به فرزندتان است تا یاد بگیرد چطور آرام شود، پس شما نیز باید آرام باشید.

بداخلاقی کودک بسته به دلیل بوجود آمدن آن باید به روش صحیحی رسیدگی شود. برخی مواقع لازم است آسودگی و راحتی را برای کودک خود فراهم کنید. اگر کودک شما گرسنه یا خسته است، زمان صرف غذا و استراحت است. در غیر اینصورت، نادید گرفتن پرخاشگری کودک و یا پرت کردن حواسش به یک فعالیت جدید بهترین راه مقابله با بدخلقی کودکان است.

اگر دلیل کج خلقی کودک جلب توجه نظر والدین است، یکی از بهترین راه‌ها برای کاهش این رفتار نادیده گرفتن و بی محلی به کودک است. اگر بدخلقی کودکان بلافاصله پس از رد شدن درخواستش اتفاق افتد، آرامش خود را حفظ کنید و دلیل اینکه چرا کودک شما نمی‌تواند آن چیز را داشته باشد را به او زیاد توضیح ندهید و به فعالیت دیگری با کودک مشغول شوید.

همچنین اگر این بدخلقی کودک پس از اینکه به او گفتید کاری را باید انجام دهد که دوست ندارد رخ داد، کج خلقی کودک را نادیده بگیرید اما مطمئن شوید کودک شما پس از آرام شدن کاری که به او محول شده را انجام می دهد.

کودکانی که در حین بداخلاقی در خطر آسیب زدن به خود یا دیگران هستند، بایستی به مکانی آرام و بی‌خطر منتقل شوند تا دوباره آرامش خود را به دست آورند. در مکان‌های عمومی نیز این راهکار صدق می‌کند.

اگر مسئله درباره یک اخطار ایمنی است و کودک به انجام رفتار ممنوع شده اصرار می ورزد و به هشدارهای شما گوش نمی‌دهد، کمی به او فرصت دهید و یا کودک را برای چند دقیقه محکم نگه دارید. در این مواقع قاطع باشید و در هشدارهای ایمنی کوتاه نیایید.

بدخلقی کودک اگر به موقع اصلاح نگردد در سنین بالاتر و پیش دبستانی ادامه می یاید و کودک فکر می کند که با بدخلقی می تواند به خواسته های خود برسد. برای رفع این مشکل در کودکانی که به مدرسه می‌روند، یکی از راهکارها این است که آن‌ها را به اتاق‌شان بفرستید تا آرام شوند تا به مرور زمان بد رفتاری خود را متوجه شوند.

به جای اینکه زمان مشخص و محدود‌شده‌ای را برای کودک در اتاقش مشخص کنید، به او بگویید تا وقتی که دوباره کنترلش را به دست نیاورده از اتاق خارج نشود. این نوعی قدرت دادن به کودک است. کودکان می‌توانند نتیجه را با رفتار خود تغییر دهند و بدین گونه نوعی حس کنترل که هنگام بدخلقی آن را از دست داده بودند را بازمی‌یابند. اما اگر بدخلقی با بد رفتاری کودک همراه است ( مثلا مشت و لگد زدن)، بهتر است که محدودیتی زمانی اعمال کنید.

اقدامات بعد از پایان بداخلاقی کودکان

با تسلیم شدن در برابر بدخلقی کودکان، آنها را تشویق به تکرار این بدرفتاری نکنید. با تسلیم شدن و کوتاه آمدن در برابر بدخلقی کودکان در واقع به او نشان می دهید بدرفتاری او مؤثر و نتیجه بخش بوده است. درعوض، وقتی کودک آرام شد بصورت کلامی کودک خود را تشویق و تحسین کنید. مثلا به کودک بگویید:«چقدر این حالت آرام بودنت را دوست دارم».

همچنین، کودکان هنگامی که متوجه می‌شوند پس از پایان بدخلقی مانند قبل توسط والدین ستوده نمی‌شوند آسیب جدی به آن‌ها وارد می‌شود. بنابراین وقتی کودک کاملا آرامش خود را به دست آورد، او را در آغوش بگیرید و مطمئن شوید که به او ابراز عشق و علاقه می‌کنید.

از خواب کافی کودک خود مطمئن شوید. خواب کم باعث می‌شود که کودک بیش فعال و ناسازگار شود یا در رفتاری خاص زیاده روی کند. خواب کافی در کودک باعث می‌شود تنش و بدخلقی کودک به طرز چشمگیری در او کاهش یابد. مدت زمان خواب کافی کودک خود را پیدا کنید. اکثر کودکان نسبت به سن و سال خود به ساعات خواب متفاوتی نیاز دارند اما هر کودک ممکن است مدت زمان خاص خود را نیاز داشته باشد.

زمان مناسب برای کمک از متخصص مشاوره کودک

اگر در مقابله با کج خلقی کودک با چنین مشکلاتی برخوردید حتما با پزشک یا روانشناس کودک صحبت کنید

• در برخورد با بداخلاقی کودک مهارت کنترل خشم خود را از دست می دهید.
• مدام در برابر بدخلقی کودک تسلیم می شوید.
• بدخلقی کودکان باعث ایجاد احساس بد بین شما و کودک‌ می‌شود.
• به مرور، بدخلقی کودک ادامه می‌یابد و طولانی‌تر، شدیدتر و بیشتر می‌شود.
• کودک هنگام بدخلقی به خود و یا دیگران آسیب می‌زند.
• کودک با شما همکاری نمی‌کند و اکثر اوقات مشکلات رفتاری کودک زیاد است
• کودک ناسازگار است و با شما زیاد بحث و دعوا می‌کند.

اگرچه این امری معمول نیست اما پزشک می‌تواند برای بررسی عواملی که باعث این بدخلقی کودک شده، سلامت کودک بدخلق را بررسی کند. برخی مواقع مشکلات شنوایی، بینایی، یک بیماری‌ مزمن، مشکل در یادگیری زبان و یا ناتوانی در یادگیری کودک می‌تواند دلیل بداخلاقی کودک باشد.

به یاد داشته باشید، نیاز به نگرانی در مشاهده بدخلقی کودکان نیست زیرا اغلب و با رشد کودک این کج خلقی متوقف می‌شوند. هرچه کودک بیشتر رشد می‌کند، بیشتر می‌تواند احساسات خود را کنترل کند.

کودکان یاد می‌گیرند همکاری کنند، معاشرت کنند و با ناامیدی و شکست خود کنار بیایند. شکست و ناامیدی کمتر  در کودک و احساس کنترل بیشتر کودک بر رفتار و احساسات خود، به معنی بدخلقی کمتر کودک و در نتیجه احساس شادی بیشتر در والدین است.

منبع: kidshealth.org