درمان اختلال شخصیت وابسته

همه ما می‌دانیم یک شخصیت وابسته چگونه فردی است؛ اما احتمالاً کمتر کسی است که چیزی درباره اختلال شخصیت وابسته بداند. این مسئله از آن دست مسائلی است که کمتر در موردش صحبت شده است اما شما قطعاً باید قادر به تشخیص این مسئله باشید. اگر دچار این اختلال باشید باید درمان تخصصی دریافت کنید و اگر کسی که دوستش دارید دچار این اختلال باشد باید به او کمک کنید تا درمان تخصصی لازم را دریافت کند. زیرا اگر اختلال شخصیت وابسته به موقع درمان نشود آنگاه به‌سختی می‌توان یک زندگی شاد و سالم را تجربه کرد.

تعریف اختلال شخصیت وابسته چیست؟

ما همگی فردی که به شخص دیگری متکی است را یک فرد وابسته می‌نامیم. کودک وابسته به شماست چراکه به شما تکیه می‌کند تا از او مراقبت کنید و برایش تصمیم بگیرید. کودکان برای زنده ماندن نیازمند والدین هستند زیرا به تنهایی نمی‌توانند ادامه زندگی دهند. از بسیاری جهات، اختلال شخصیت وابسته نیز این‌گونه است. شخصی که دچار این اختلال است مانند کودکی است که نیازمند شخص دیگری است تا از او مراقبت کند و برایش تصمیم بگیرد. اما در اختلال شخصیتی وابسته تفاوت‌های دیگری هم است که در این مقاله از سایت مشاوره باما به بررسی آن می‌پردازیم:

نشانه های اختلال شخصیتی وابسته

افراد دارای شخصیت وابسته در یک‌کلام، وابستگی عاطفی زیادی به دیگران دارند و هر کاری که در توان دارند انجام می‌دهند تا افرادی که به آن‌ها وابسته اند را خشنود سازند. آن‌ها بشدت افرادی منفعل و دنبال رو هستند و از اضطراب جدایی رنج می‌برند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین علائم شخصیت وابسته را بیان می‌کنیم:

• ناتوان در تصمیم گیری تنهایی حتی تصمیمات ساده (چه بپوشم، چه بخورم و غیره)
• نیازمند مشورت و تائید از سوی دیگران برای هرگونه تصمیم گیری
• ناتوان از شروع کارها بدون کمک دیگران
• وابسته به دیگران برای انتخاب محل کار و زندگی
• ساده لوح و متوهم در برنامه‌ریزی‌ها و اهداف خود
• منفعل و درمانده در خصوص خواسته‌های خود
• ترس شدید از طرد شدن
• ترس از مخالفت با دیگران به خاطر ترس از دست دادن حمایت دیگران
• مشکل در تنها ماندن
• بهت و احساس درماندگی به‌محض پایان رابطه
• به‌سرعت و بی احتیاط وارد رابطه جدید شدن
• حساسیت شدید به مورد انتقاد قرار گرفتن
• ترس از قضاوت دیگران
• تحمل سوءاستفاده و بدرفتاری دیگران
• اولویت دادن به نیازها و خواسته‌های دیگران در مقابل نیازهای خود
• بسیار کمرو و خجالتی و کمبود اعتماد به نفس داشتن
• اعتقاد به ضعف و ناتوانی در مراقبت و محافظت از خود
• منفعل بودن در خصوص وقایع پیرامون خود
• بسیار وابسته به افرادی که آن‌ها را باهوش‌تر و تواناتر از خود می‌دانند

نحوه تشخیص اختلال شخصیتی وابسته

اگر تصور می‌کنید دچار اختلال شخصیت وابسته هستید ابتدا باید توسط روانپزشک یا دکتر روانشناس مورد معاینه قرار بگیرید. دکتر روانشناس یا روانپزشک قادر به بررسی نشانه های اختلال شخصیتی وابسته در شماست و تعیین می‌کند آیا این نشانه ها مربوط به علائم اختلال شخصیت وابسته است یا مربوط به اختلال شخصیت مرزی (که چند ویژگی مشترک با اختلال شخصیت وابسته دارد) است یا کلاً مسئله دیگری است.

به‌محض اینکه دکتر تشخیص دهد که نشانه های مشکل شخصیت وابسته وجود دارد آنگاه پرونده پزشکی و پرونده روانپزشکی فرد را برای تشخیص بهتر بررسی می‌کند.

دکتر روانشناس به دنبال دلایل جسمی در نشانه هایی که دارید می‌گردد و چنانچه برای نشانه های تان علل فیزیکی مشاهده نکند شمارا سریعاً به یک روانپزشک ارجاع می‌دهد تا درک بهتری از سلامت روانی تان به دست آورید.

روانپزشک قادر به انجام مصاحبه‌ای است که به او در تشخیص اختلال روانی کمک می‌کند. البته، به‌محض اینکه دکتر روانشناس یا روانپزشک تشخیص به اختلال داد، این تازه اول راه است. هنوز مراحل بسیاری وجود دارد که قرار است انجام شود تا به شما کمک کند بر این نشانه ها غلبه کنید و یک زندگی سالم و شاد را به‌تنهایی بدون نیاز وابستگی به شخص دیگر داشته باشید.

روش درمان اختلال شخصیت وابسته

هنگامی‌که نوبت به درمان اختلال شخصیت وابسته رسید، دکتر روانشناس یا روانپزشک بزرگ‌ترین کمک را می‌توانند برای شما انجام دهند. مسئله مهم این است که درباره آنچه بر شما می‌گذرد و چگونگی احساسات خود در هر مراحل درمان با روانپزشک و مشاور روانشناس بی‌پرده و صادق باشید. روانشناس به شما کمک می‌کند به عنوان یک فرد مستقل در جهت تصمیم گیری برای خود و تبدیل‌شدن به یک فرد فعال در زندگی تلاش کنید. این کار می‌تواند به شما کمک کند تا کمتر احساس وابستگی کنید و بجای احساس وابستگی در رابطه ، روابطی سالم تر خلق کنید.

درمان اختلال شخصیت وابسته اصولاً از درمان اختلالات روانشناسی دیگر متفاوت‌تر است. زیرا باید اطمینان حاصل شود در طول فرایند درمان احساس وابستگی میان فرد و رواندرمانگر ایجاد نشود. روان درمانگر به شما کمک می‌کند تصمیم های کوچکی به تنهایی بگیرید و احساس اطمینان و راحتی بیشتری در ذهن خود داشته باشید. دکتر روانشناس به‌آرامی به شما کمک می‌کند این عادت رفتاری را در کل زندگی و سبک زندگی خود پرورش دهید.

 قطعاً این نکته مهم است که از چیزهای کوچک شروع کنید زیرا اگر بخواهید یک‌دفعه بر زندگی خود مسلط شوید ممکن است دچار شکست و ناامیدی شوید. گذشته از این، شما به این دلیل که انجام این کارها برایتان دشوار بوده از دکتر روانشناس برای درمان درخواست کمک کرده‌اید.

تجویز دارو می‌تواند روش دیگر درمان اختلال شخصیتی وابسته باشد اما شایان‌ذکر است که تجویز دارو عملاً برای درمان سایر جنبه‌های این اختلال در نظر گرفته می‌شود.

تجویز دارو برای درمان اختلال به تنهایی در نظر گرفته نمی‌شود. در عوض، شما می‌توانید از تجویز دارو در مواردی همچون درمان افسردگی و درمان اضطراب که اغلب عوارض جانبی اختلال شخصیت وابسته است استفاده کنید.

نظارت دقیق استعمال هر نوع تجویز دارو حائز اهمیت است زیرا افرادی که این داروها را استعمال می‌کنند با عوارض جانبی دارو مواجه می‌شوند. این داروها بشدت قوی‌اند و بنابراین در معرض سوءمصرف و سوءاستفاده افراد قرار می‌گیرند.

برخورد با افراد شخصیت وابسته

علیرغم اینکه اختلال شخصیت وابسته در مقایسه با اکثر اختلال شخصیت و مشکلات روانشناسی خیلی شایع نیست، اما قطعاً مسئله‌ای است که باید در خصوص آن آگاهی بیشتری داشته باشید.

اگر کسی که دوستش دارید از این اختلال رنج ببرد، مهم است در اسرع وقت به او کمک کنید که درمان تخصصی لازم را دریافت کند تا بتواند زندگی سالم خود را داشته باشد. اهمیت درمان سریع اختلال شخصیت وابسته ازآن‌جهت است که معمولاً از رفتار این افراد سوءاستفاده می‌شود و ممکن است در ارتباط با افراد مورد آسیب روانی و جسمی قرار بگیرند.

آمارهای روانشناسی اختلال شخصیتی وابسته

• 1% تا 0.3% از مردم انگلستان دچار این اختلال هستند.
• تقریباً 3% از مردم امریکا دچار این اختلال هستند.
• در انگلستان تقریباً 2% مردان و 0.02% زنان دچار اختلال شخصیت وابسته هستند.
• در امریکا تقریباً 33% زنان و 0.2% مردان دچار اختلال شخصیت وابسته هستند.
• سرعت ابتلا با اختلال شخصیت وابسته در کودکانی که مورد سوءاستفاده عاطفی قرار داشته‌اند بالاتر از حد میانگین است.
• اگر یکی از والدین کودک دچار اختلال شخصیت وابسته است، سرعت پیشرفت این اختلال تقریباً 81  است.
• تقریباً 28% از افرادی که دچار اختلال شخصیتی وابسته هستند دچار اعتیاد به الکل نیز هستند.
• تقریباً 27% از افرادی که دچار اختلال شخصیت وابسته هستند دچار اعتیاد به مواد مخدر نیز هستند.
• تقریباً 53% از افرادی که دچار اختلال شخصیتی وابسته هستند دچار اعتیاد به سیگار نیز هستند.
• تعداد زیادی از افرادی که دچار اختلال پانیک ( اختلال وحشت زدگی ) هستند از اختلال شخصیت وابسته نیز رنج می‌برند.
• تصور می‌شود برخی عوامل ژنتیکی و محیطی وجود دارد که روی پیشرفت این اختلال مؤثر است.

مشکلات افراد شخصیت وابسته

برای افرادی که دچار این اختلال هستند ناتوانی از انجام هرگونه تصمیم گیری برایشان بشدت سخت است. نگرانی دائم افراد وابسته در مورد نگرش دیگران ازآنچه این افراد انجام می‌دهند، به زبان می‌آورند، می‌پوشند یا حتی می‌خورند، اثر مخربی بر ذهن آن‌ها می‌گذارد و آن‌ها را به‌سوی روابطی سوق می‌دهد که آن‌ها را کاملاً وابسته به شخص دیگر می‌کند.

 این روابط می‌تواند دوستی‌های افلاطونی و نیز رابطه عاشقانه باشد و چون در این‌گونه روابط یک فرد کاملاً وابسته به دیگری است، بنابراین این روابط به هیچ شکلی نمی‌تواند یک رابطه سالم تلقی شود.

برای شخص وابسته انجام هر کاری در طول روز بدون کمک گرفتن از شخص دیگر تبدیل به یک نبرد سخت است. حتی افراد در ارتباط با شخص وابسته راحت نیستند زیرا احساس می‌کنند باید دائماً مراقب رفتار فرد وابسته باشند. ازآنجاکه در اکثر روابط دوستی و روابط عاشقانه بحث برآوردن منافع مشترک در میان است، هر فرد در رابطه مایل به ارائه بازخورد، پیشنهاد و بیان نظرات و انتقادات خود است، اما در رابطه با افراد وابسته ، شخص وابسته قادر به نقد و بیان نظرات خود نیست.

اصولاً افراد دارای شخصیتی وابسته قادر به پذیرش انتقاد یا بازخورد منفی به شکل سازنده نیستند بلکه دائماً نیازمند بازخورد مثبت هستند. آن‌ها همچنین فقط برای تشویق شخص دیگر قادر به ارائه مشورت و پیشنهاد هستند چراکه بشدت خواستار این هستند که شخص دیگر آن‌ها را دوست داشته باشد.

بعلاوه، یک شخصیت وابسته به خاطر ترس از طرد شدگی یا از دست دادن دوستان خود، قادر به بیان نقطه نظرات خود نیستند. این رفتار افراد وابسته منجر به ایجاد یک رابطه ناسالم می‌شود که در آن شخص وابسته ترس از دست دادن دوست خود را دارد و شخص مستقل در برابر وی احساس مسئولیت می‌کند. در بسیاری موارد از این افراد از شدت وابستگی و نیاز به توجه در زندگی شکست می‌خورند.

برای درمان انواع اختلال شخصیت وابسته فرد باید خواهان کمک باشد اما اغلب این افراد خواهان کمک نیستند زیرا لزوماً اعتراف نمی‌کنند دچار مشکلی هستند. در عوض، فرد وابسته به رفتار خود ادامه می‌دهد و ممکن است در روابط دوستی و روابط کاری خود مورد سوءاستفاده قرار بگیرد. اگر تصور می‌کنید که دچار این اختلال هستید و نیازمند کمک هستید یا اگر بر این باورید که شخصی را می‌شناسید که دچار این اختلال است و نیازمند کمک است می‌توانید برای مشاوره روانشناسی در خصوص شروع برنامه درمانی با یک متخصص در مرکز مشاوره ارتباط برقرار کنید.