در این مقاله از سایت مشاوره باما می‌خوانیم:
- علت قلدری کودکان چیست؟
- نشانه‌های قلدری چیست؟
- چرا کودکان نسبت به بچه‌های دیگر قلدری می‌کنند و چگونه باید با قلدری کودکان برخورد کرد؟
- چگونه باید به کودک خود دررابطه‌با قلدری کردن کمک کرد؟
قلدری کودکان موضوع جدیدی نیست و برای سال‌ها در جامعه وجود داشته است. درحالی‌که والدین همواره نگران هستند که فرزندشان مورد آزار و اذیت دوستانش قرار نگیرد، این امر درصورتی‌که به شکل دوستانه یا برای سرگرمی صورت پذیرد، زیان‌آور و مضر نمی‌باشد. اگر این کار برای هر دو کودک سرگرم‌کننده باشد، چیزی برای نگرانی وجود ندارد. اما گاهی اوقات، کودک به دلیل آزار و اذیت (قلدری) جدی از نظر عاطفی یا جسمی آسیب می‌بیند؛ در این صورت والدین باید نگران شوند و فوراً مداخله کنند.
قلدری کودک می‌تواند به‌صورت جسمی، کلامی یا روانی صورت پذیرد و شامل موارد زیر باشد:
- ضرب و شتم
- هل دادن
- توهین کردن
- تهدیدکردن
- مسخره کردن
- اخاذی کردن
امروزه، آزار و اذیت الکترونیکی یا سایبری نیز به شدت در میان کودکان مدرسه دیده می‌شود. این شکل از قلدری عموماً شامل استفاده از محیط الکترونیکی از قبیل ایمیل، وبسایت یا پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی است.
علت قلدری کودکان چیست؟
قلدری در میان کودکان به دلایل مختلفی رخ می‌دهد:
- مرسوم‌ترین نمونه زمانی است که گروهی از کودکان، کودکی که ممکن است از نظر جسمی یا عاطفی ضعیف‌تر باشد را اذیت می‌کنند.
- نمونه‌های دیگری نیز وجود دارند که در آن‌ها کودکان به‌منظور ارضای کینه خود در برابر فردی دیگر یا شاید هم والدین، دست به آزار و اذیت کودکان دیگر می‌زنند. چنین کودکانی به همان شکلی که با آن‌ها رفتار شده است، کودکان دیگر را آزار می‌دهند.
- مطالعات نشان داده است، کودکانی که به طور منظم به قلدری و آزار و اذیت کودکان دیگر می‌پردازند، از خانواده‌هایی هستند که یا در اثر دعوای والدین، بر سر هم فریاد می‌زنند، خشمگین می‌شوند یا به همدیگر ناسزا می‌گویند.
بر اساس گزارشی از نیویورک‌تایمز در مورد «اثراتی که قلدری در بزرگسالی دارد»، محققان نشان دادند، افرادی که در کودکی قربانی قلدری شده‌اند، در بزرگسالی 3 تا 4 برابر بیشتر از کسانی که هیچ‌گونه سابقه قلدری یا مورد آزار و اذیت قرارگرفتن نداشته‌اند، دچار اختلال اضطراب و پریشانی می‌شوند. این گزارش همچنین بیان می‌کند، به‌خصوص قلدرهایی که خود نیز قربانی بوده‌اند، دچار مشکل می‌شوند: در چنین افرادی، احتمال ایجاد حملات پانیک یا عصبی در بزرگسالی در مقایسه با افرادی که قلدری را تجربه نکرده‌اند، پنج برابر و احتمال افسردگی، هشت برابر بیشتر است.
نشانه‌های قلدری کودکان چیست؟
کاملاً طبیعی است که والدین در مورد اینکه فرزندشان قربانی قلدری کودک دیگری شود، نگران باشند. همواره بهترین راهکار این است که با فرزندتان رابطه نزدیکی داشته باشید تا اگر او درگیر ماجرای قلدری شده است، به‌عنوان پدر یا مادر نکاتی را هنگام صحبت‌کردن به او گوشزد کنید.
ممکن است زمانی که فرزندتان مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرد، نشانه‌های زیر را مشاهده کنید:
- کودک شما ممکن است به فکر فرو رود.
- کودک شما ممکن است از رفتن به مدرسه ترس داشته باشد.
- کودک شما ممکن است علایم افسردگی را از خود نشان دهد.
- عملکرد تحصیلی کودکتان در مدرسه ممکن است افت کند.
- کودکتان ممکن است علاقه‌ای به صحبت‌کردن در مورد دوستان مدرسه‌اش نداشته باشد.
- کودک ممکن است از مدرسه با کبودی، خراش و نشانه‌های دیگری به خانه برگردد.
- کودک ممکن است با لباس یا لوازم شخصی پاره و خراب به خانه برگردد.
- کودک ممکن است مکرراً از سردرد، معده درد و مشکل در خواب شکایت کند.
- ممکن است تغییراتی در عادت‌های غذایی کودک مشاهده کنید.
- ممکن است نشانه‌هایی از درماندگی و کاهش اعتماد به نفس کودک مشاهده نمایید.
چگونه با بچه های قلدر رفتار کنیم؟
گاهی اوقات، ممکن است این اتفاق رخ دهد که والدین خوب و مهربان نیز فرزندی داشته باشند که کودکان دیگر را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهد. خبر خوب اینکه روش‌هایی برای اثبات قلدری فرزندتان و ممانعت از آزار و اذیت کودکان دیگر توسط فرزندتان وجود دارد.
- عواطف کودک را بپذیرید: زمان‌هایی وجود دارند که فرزندتان به‌خاطر اینکه اوضاع بر وفق مرادش پیش نرفته است، از شما خشمگین می‌شود. شما باید این واقعیت را بپذیرید که فرزندتان خشمگین است و باید او را در مواجه با احساسی که دارد، راهنمایی کنید. اجازه دهید که انرژی منفی خود را به سمت انرژی مثبت تغییر دهد. اگر شما هم عصبانی هستید، با گفتن این جمله که «من هم الان کمی عصبانی و ناراحت هستم و به همین دلیل میرم قدم بزنم تا کمی آرام شوم» برای فرزندتان الگو شوید. با این کار، فرزندتان نیز متوجه می‌شود که هیچ اشکالی ندارد هرچند وقت یکبار عصبانی شود و روش‌هایی برای کنترل خشم کودکان وجود دارد.
- فواید بازی کردن برای کودک و درمان قلدری: بله، درست خواندید! از همان سنین جوانی، اجازه دهید تا فرزندتان با کودکان دیگر (با قومیت، سن، نژاد، رنگ پوست و دین و مذهب متفاوت) بازی کند. این کار موجب تقویت مهارت های اجتماعی کودک می‌شود و او متوجه می‌گردد که هر فردی متفاوت است و باید به این تفاوت احترام گذاشت. در بسیاری از موارد، شاهد این موضوع هستیم که کودکان در جمع کودکانی با رفتار و ظاهر متفاوت قلدری می‌کنند. با تشویق فرزندتان به بازی کردن با افراد متفاوت، او متوجه می‌شود که هیچ اشکالی ندارد که از نظر قیافه، سایز، رنگ پوست و غیره با دیگران متفاوت بود.
- کودکان را به کمک‌کردن تشویق کنید: بسیاری از والدین به فرزندانشان خاطرنشان می‌کنند که خوب درس‌خواندن وظیفه آن‌هاست. مشکل زمانی رخ می‌دهد که آن‌ها به فرزندانشان اجازه نمی‌دهند در مورد جنبه‌های غیرآموزشی چیزی یاد بگیرند. وظایف ساده و مناسب سنی را در خانه برای فرزندانتان تعیین کنید و با آن‌ها مانند یک بزرگسال جوان رفتار نمایید نه یک کودک. با انجام این کار، شما فرزندانتان را متقاعد می‌کنید که توانایی‌هایشان بسیار مفید است و به آن‌ها احساس قدرت می‌دهید. به‌علاوه، باعث می‌شوید که مسئولیت اعمال خود، حتی زمانی که کار اشتباهی از آن‌ها سرزده است را برعهده بگیرند؛ به‌عبارت‌دیگر، آن‌ها نمی‌توانند از رفتار بد خود قسر در بروند.
- برای مقابله با قلدری کودک بگذارید حرف بزنند: همیشه در یک سبک فرزندپروری خوب، ارتباط دوطرفه ترجیح داده می‌شود. دادن اجازه بیان افکار به کودک باعث می‌شود تا او متوجه شود که احساساتش اهمیت دارند. همواره، محیطی برای آن‌ها ایجاد کنید تا بتوانند افکار و تردیدهایشان را بیان کنند. شاید در ابتدا، چنین به نظر رسد که این کار هیچ فایده‌ای ندارد اما بیان افکار به‌مرورزمان، فرزندتان را در جهت صادق، منصف و مؤدب بودن سوق می‌دهد. هفته‌ای یکبار داشتن جلسه‌ای با عنوان «افکارت را بیان کن» به کودک کمک می‌کند تا به‌جای آزار و اذیت کودکان دیگر، مشکلات و همچنین چیزهای خوبی که به‌صورت روزانه در مدرسه تجربه می‌کند را ابراز کند.
- در صورت نیاز، با قلدری کودک برخورد کنید: گاهی اوقات، لازم است تا تصمیمات جدی بگیرید. مسئولیت حفاظت از فرزندتان برعهده خود شماست و شما هیچ‌گاه نباید به او اجازه دهید که به‌تنهایی با مشکلاتش مواجه شود. علی‌رغم تمام‌کارهایی که انجام می‌دهید، ممکن است فرزندتان همچنان با غلبه بر تمایلاتش در جهت آزار و اذیت کودکان دیگر با مشکل دست‌وپنجه نرم کند. در چنین شرایطی، شما به‌عنوان پدر یا مادر لازم است بدانید چه وقت باید مداخله کنید و از طریق مطلع کردن والدین دیگر، معلم یا کارکنان مدرسه برای حل این مشکل کمک بگیرید. شما همچنین در صورت نیاز می‌توانید گزینه مشاوره کودک را نیز در نظر داشته باشید.
راههای مقابله با زورگویی کودک
والدین باید نقش کلیدی در مقابله با قلدری کودک داشته باشند. در ابتدا، ممکن است درک نشانه‌های قلدری کلامی یا عاطفی برای شما دشوار به نظر رسد؛ بنابراین، همیشه مشاوران به والدین توصیه می‌کنند که اگر اعتماد به نفس یا احترام به خود فرزندشان دچار تزلزل شده است، به دنبال نشانه‌های قلدری بگردند.
شما به‌عنوان والد باید همواره مراقب باشید که فرزندتان قلدری نکند یا مورد آزار و اذیت کودکان دیگر قرار نگیرد. فعالیت‌های قلدری کودکان می‌تواند به مشکلات جدی در زندگی فرد منجر شوند و حتی موجب فعالیت‌های مجرمانه فرد در آینده نیز گردند. درصورتی‌که قلدری کودکان در ابتدای کار به‌درستی مدیریت نشود، ممکن است در روابط شغلی و شخصی فرد در آینده نیز مشکل ایجاد شود. این وظیفه والدین است که به فرزندانشان بیان افکار به شکل قابل‌قبول از نظر جامعه را یاد دهند.
توصیه می‌شود که به‌منظور یافتن راه‌حل مؤثر با کارکنان مدرسه فرزندتان، متخصص اطفال یا روانشناس کودک ملاقات کنید. لازم است تا اقدامات مشترک و دقیقی صورت پذیرند تا کودک قلدر متوجه شود که چرا به این صورت رفتار می‌کند و چگونه می‌تواند بدرفتاری کودک را به‌منظور تبدیل‌شدن به یک فرد قابل‌قبول از نظر جامعه تغییر دهد.
شما همچنین می‌توانید با القای احساس امنیت در کودک قلدر خود، به شکل متفاوتی عمل کنید. هر دوی شما می‌توانید در مورد اینکه چگونه می‌توان روشی به‌منظور جلوگیری از قلدری فرزندان توسعه داد، صحبت کنید. با انجام این کار، کودک متوجه حمایت شما می‌شود و اعتماد به نفس پیدا می‌کند.
امیدواریم که پس از خواندن این مقاله، تصویر واضحی در مورد قلدری و اینکه چگونه می‌توان به کودک در مواجه با آن کمک کرد، در ذهنتان ایجاد شود و در این زمینه اعتماد به نفس پیدا کنید. لطفاً تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
منبع: www.childmind.org
