در این مقاله از سایت مشاوره باما به آموزش مفاهیم و نکات اخلاقی کودکان می پردازیم:
- 10 ارزش اخلاقی که باید به فرزندانتان آموزش دهید
- روش‌های تفهیم ارزش های اخلاقی به فرزندانتان
- 10 ارزش اخلاقی که به‌موجب آنها فرزندانتان زندگی خوبی خواهند داشت
- 8 درس زندگی که باید به کودکان آموزش دهید
نکات اخلاقی زیادی وجود دارد که ممکن است شما بخواهید فرزندتان بداند و یاد بگیرد. به‌عنوان والدین شما همیشه می‌خواهید فرزندتان در تمام عرصه‌های زندگی مثل محبت و عشق ورزیدن، مهربانی، شادی و موفقیت در زندگی رشد کند. شما از آنها می‌خواهید دیگران را دوست بدارند و در عین حال طوری رفتار کنند که توسط دیگران دوست داشته شوند.
قبل از ورود کودکان به دنیای بزرگ‌تر، شما والدین الگوی رفتاری برای تربیت فرزند خود در خانه هستید.
بچه‌ها هر چیزی را به‌سرعت یاد می‌گیرند. آنها همیشه به شما نیاز دارند تا مسیر درستی در زندگی دنبال کنند. اجازه دهید به‌عنوان یک مشاور و روانشناس کوک شما را راهنمایی کنیم تا به کودکان نکات اخلاقی را بیاموزید:
بزرگ کردن و تربیت فرزند تنها به معنی مراقبت از رشد فیزیکی یک کودک نیست بلکه رشد ذهنی او را نیز شامل می‌شود. احتمالاً والدین بزرگترین نقش را در شکل‌گیری شخصیت کودک ایفا می‌کنند و بیشترین تأثیر را بر چگونگی زندگی کودک وقتی بزرگ‌تر شد، دارند.
روش‌های آموزش ارزشهای اخلاقی به کودک
- 1-کاری را که توصیه می‌کنید، خودتان انجام دهید
کودکان از اطرافیان خود یاد می‌گیرند؛ بنابراین، به‌منظور یاددادن ارزش های اخلاقی خوب به فرزندانتان، ابتدا باید خودتان در زندگی برایشان الگو باشید. شما ممکن است شفاهی ارزش های زیادی را برای آنها توضیح دهید اما فرزندتان تنها ارزشی که شما در رفتار خود نشان می‌دهید را یاد می‌گیرد.
- 2- تجربیات شخصی خود را شرح دهید
تجربیات شخصی مانند داستان می‌باشند و همه کودکان عاشق داستان شنیدن هستند. داستان‌هایی از زندگی خود را به اشتراک بگذارید که در آنها، ارزش های اخلاقی بر زندگی‌تان تأثیر مثبتی داشته‌اند. به‌این‌ترتیب، کودک بهتر متوجه آن می‌شود.
- 3- به رفتار خوب پاداش دهید
سیستمی در زندگی خود بکار ببرید که در آن شما به‌خاطر استفاده از ارزش های اخلاقی در زندگی به کودک خود پاداش می‌دهید. ستایش و پاداش، نیرومحرکه‌های مثبتی هستند که تأثیر فوق‌العاده‌ای بر شکل گیری شخصیت کودک می‌گذارند.
- 4- به طور مؤثر ارتباط برقرار کنید
هر روز با کودک خود در مورد تأثیر این ارزش های اخلاقی در زندگی روزمره صحبت کنید. به‌عنوان‌مثال، شما می‌توانید در مورد مقاله‌ای در روزنامه حرف بزنید و از فرزندتان بخواهید که بگوید اگر او در چنین موقعیتی قرار داشت، چه می‌کرد.
- 5- بر استفاده از تلویزیون و اینترنت کودک خود نظارت داشته باشید
هیچ راه فراری از اینترنت و تلویزیون وجود ندارد اما شما قطعاً می‌توانید بر آنچه کودکتان تماشا می‌کند، نظارت داشته باشید. مطمئن شوید برنامه تلویزیونی که کودک تماشا می‌کند، ارزش های اخلاقی خوبی را ترویج می‌دهد و مناسب سن فرزندتان است.
10 ارزش اخلاقی برای کودکان که به‌موجب آن زندگی خوبی خواهند داشت
1- احترام
بسیاری از والدین این اشتباه را مرتکب می‌شوند و به فرزندانشان تنها احترام گذاشتن به بزرگ‌ترها را یاد می‌دهند. اما این کار اشتباه است. هرکسی شایسته احترام است، بدون توجه به سن یا جایگاه اجتماعی. احترام، ارزش اخلاقی مهمی است که کودک باید در همان سنین جوانی با آن آشنایی پیدا کند چراکه این ارزش، نقش بسیار مهمی در رفتار وی با غریبه‌ها و بزرگ‌ترها ایفا می‌کند. کودکان نوپایی که احترام را از همان دوران کودکی از هم سن و سالان یا بزرگ‌ترها یاد می‌گیرند، آینده موفقی خواهند داشت. حتی در آینده وقتی زندگی برای آنها سخت و دشوار شود، فرزندتان بیشتر دلواپس و نگران دیگران خواهد شد.
2- خانواده
خانواده، جز جدایی‌ناپذیر زندگی کودکان است. خانواده، کودک را شکل و پرورش می‌دهد. در نتیجه، مهم است که معنا و حس خانواده را به کودک خود القا کنید و به او در درک اهمیت خانواده کمک نمایید. با انجام این کار، فرزندتان به‌احتمال زیاد با احترام گذاشتن و دوست داشتن اعضای خانواده در پستی‌وبلندی‌ها بزرگ خواهد شد.
3- تطابق دادن و سازش کردن
مهم است که فرزندتان این موضوع را درک کند که همیشه همه چیز بر وفق مراد او پیش نخواهد رفت. از همان دوران کودکی به آنها یاد دهید که وقتی واقعاً نیاز است، باید سعی کنند خود را با اوضاع وفق دهند. به فرزندتان یاد دهید وقتی زندگی خود فرد در معرض خطر نیست، باید با اوضاع کنار بیاید و سازش کند. درحالی‌که وفق دادن از نظر اخلاقی عالی به نظر می‌رسد اما یک خط بسیار نازکی میان آن و سازش وجود دارد. درصورتی‌که کودک هدف خود را به‌خاطر سازش از دست بدهد، نه‌تنها زیان‌آور است بلکه باعث ازدست‌رفتن هویت کودک نیز می‌شود.
4- ذهنیت کمک‌کردن
از همان دوران کودکی باید به کودک خود یاد دهید که به دیگران کمک کند؛ حتی اگر آن فرد کاملاً غریبه باشد. شما می‌بایست به فرزند خود یاد دهید که چرا کمک‌کردن به دیگران مهم است و چگونه کمک‌کردن به دیگران به خود شما بازمی‌گردد. به‌منظور عضو کاربردی از جامعه بودن، این موضوع اهمیت دارد که فرزندتان نسبت به نیازهای دیگران همدلی داشته باشد.
5- احترام گذاشتن به مذهب
کودک باید طوری بزرگ شود که نه‌تنها به مذهب خود احترام بگذارد بلکه این موضوع را درک کند که هرکسی حق دارد مذهبش را خودش انتخاب کند. به فرزندتان از همان دوران کودکی یاد دهید که تمام انسان‌ها برابر هستند، بدون توجه به مذهب یا فستیوال‌هایی که جشن می‌گیرند.
6- عدالت
قوه تشخیص خوب یا بد و معنای عدالت، دو ارزش بسیار مهمی هستند که کودک باید از همان دوران کودکی یاد بگیرد. کودک خود را تشویق کنید تا هنگام دیدن یک کار اشتباه و نادرست، چه به نفع خود و چه به نفع دیگران، آزادانه نظرش را بیان کند.
7- صداقت
از همان دوران کودکی، صداقت باید به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ارزش های اخلاقی به کودک فهمانده شود. صداقت همیشه بهترین سیاست است و فرزندتان باید به گفتن حقیقت بدون توجه به اینکه چه اشتباهی از او سرزده است، تشویق شود.
8- هیچ‌گاه به کسی آسیب نزند
برای کودک خود توضیح دهید که آسیب‌زدن به دیگران تنها یک مشکل فیزیکی نیست؛ هرگونه آسیبی می‌تواند اثر روانی و عاطفی نیز داشته باشد. به فرزند خود نحوه عذرخواهی کردن را یاد دهید و او را به عذرخواهی کردن بلافاصله پس از آسیب رساندن به کسی، چه فیزیکی یا کلامی، تشویق کنید.
9- دزدی
دزدی بدون توجه به توجیهی که برای آن ممکن است وجود داشته باشد، غلط است. این یکی از ارزش های خوب برای کودکان است. به کودک خود یاد دهید که دزدی کردن نه‌تنها کار درست و قانونی نیست بلکه غیراخلاقی نیز می‌باشد چراکه این بدان معنی است که او چیزی را می‌گیرد که به فرد دیگری تعلق دارد.
10- عشق به تحصیل و آموزش را ترویج دهید
تحصیل بزرگترین سلاحی است که هر فرد می‌تواند داشته باشد و بیشترین تأثیر را بر جایگاه شما در زندگی خواهد داشت. عشق به تحصیل و یادگیری از همان دوران پیش دبستانی باید در کودک ترویج داده شود و شما می‌بایست اهمیت تحصیل در زندگی را به فرزندتان بفهمانید.
ارزش های اخلاقی باید از همان ابتدا کم‌کم به کودک فهمانده شوند و هیچ سنی برای شروع این آموزش زود نیست. این ارزش ها، نقش مهمی در رشد شخصیت کودک ایفا می‌کنند و بیشترین تأثیر را بر چگونگی شکل‌گیری زندگی او دارند.
8 درس زندگی که باید به کودکان آموزش دهید
آموزش مهارت های زندگی به کودکان نه‌تنها کودکان را قوی می‌کند، بلکه آنها را در مقابله با دنیای واقعی و زندگی در اجتماع آماده می‌سازد. درس های زندگی زیادی وجود دارد که شما والدین می‌توانید به کودکان خود آموزش دهید. در این مقاله هشت درس زندگی که والدین باید به کودکان خود بیاموزند را به شما معرفی می‌کنم:
- تو سزاوار احترام و دوست داشتن هستی
شما باید به کودکان اجازه دهید آزادانه احساسات خود را بیان کنند. کودک خود را با علاقه و احترام به آغوش بکشید و به او بیاموزید متقابلاً به شما احترام بگذارد. فرزندان اساساً والدین خود را به‌عنوان بزرگترین الگوی رفتاری زندگی خود در نظر می‌گیرند.
رفتار و کردار شما به‌عنوان والدین و آنچه از فرزند خود انتظار دارید، بر شیوه رفتار آینده او اثر خواهد گذاشت.
- چالش‌ها تو را قوی‌تر می‌سازد
شما باید به فرزندتان آموزش دهید که چالش‌ها و مشکلات زندگی او را قوی‌تر می‌کند و فرصتی برای رشد به‌عنوان انسانی بهتر به او می‌دهد. برای مثال زمانی که او در نقاشی و رسم چیزی مشکل دارد نباید برای حل مشکلش عجله کنید و باید اجازه دهید خودش مشکل را بفهمد و حل کند.
این اقدام به افزایش مهارت های زندگی کودکان کمک خواهد کرد. شما والدین می‌توانید ابزارهایی برای حل مشکلات برای کودک فراهم کنید. این کار می‌تواند او را تبدیل به شخص بهتری در زندگی آینده تبدیل کند.
- تو همان هستی که درباره خودت فکر می‌کنی
شما والدین هرگز نباید گفتگو و صحبت منفی راجع به خود در مقابل فرزندان داشته باشید. به‌عنوان‌مثال اگر یک اشتباه مرتکب شدید فوراً به خود نگویید که چقدر” تنبل ” یا ” خنگ ” هستید. فرزند شما ممکن است شروع به تقلید از شما کرده و افکار منفی در مورد خود پرورش دهند.
همه ما به‌عنوان یک انسان اشتباه می‌کنیم. شما باید به کودکان یاد دهید، گاهی اوقات روزهای بدی هم در زندگی ما هست و همه ما می‌توانیم اشتباه کنیم. ما گاهی به‌خاطر یک اتفاق، ذهن و فکرمان درگیر می‌شود و این فقط به‌خاطر اختلاف عقاید ما انسان‌ها با یکدیگر است.
- مهربان باش و دیگران را ببخش
به کودک یاد دهید اگر فردی یک اشتباه کرد یا مشکلی را به وجود آورد، به او کمک کنید. به کودکان اجازه دهید همیشه شاهد روابط سالم شما با دوستان و نزدیکان باشند. به‌عنوان‌مثال به او نشان دهید، در روزهای بد زندگی چگونه از دیگران درخواست حمایت عاطفی کند و چطور به مشکلات و عواطف دیگران توجه نشان دهد.
- آموزش اهمیت تلاش و کوشش در زندگی به کودکان
زندگی همیشه سرگرمی و شادی نیست و در هر مرحله از زندگی چالش‌هایی است که برای حل آن باید سخت تلاش کرد. به کودکان آموزش دهید، چیزهای زیادی در زندگی وجود دارد که شما در زندگی انجام می‌دهید؛ نه به‌خاطر اینکه آنها را دوست دارید، بلکه به این دلیل که شما انتظار دستیابی به اهداف والاتری از انجام چنین کارهایی دارید.
نمونه‌ای از کارهایی که همیشه موردعلاقه و مطلوب نیستند و شما هنوز آنها را به‌خاطر زندگی بهتر آینده در ذهن دارید انجام می‌دهید به کودک نشان دهید.
- تو هرگز نباید یادگیری را متوقف کنی
به کودکان بیاموزید که ما هرگز نباید یادگیری را متوقف کنیم؛ حتی در سن پیری. چیزهای بسیاری برای یادگیری در زندگی وجود دارد و ما چیزهای زیادی از تجربه‌های زندگی خود یاد می‌گیریم. همچنین شما باید یک معلم اخلاق برای کودک خود باشید و علایق کودک را برای یادگیری نکات اخلاقی در زندگی پرورش دهید.
- از دیگران تشکر و قدردانی کنید
شما باید کودکان را به بیان تشکر و قدردانی از کسانی که به او یا خانواده‌اش محبت و مهربانی می‌کنند تشویق کنید. به فرزندتان یاد دهید که او نسبت به خانواده و جامعه مسئولیت‌هایی دارد که باید به آنها پایبند و متعهد باشد.
علاوه بر مواردی که گفته شد، شما باید گاه گاهی به کودکان یادآوری کنید که والدین شما در مواقع لازم حامی شما هستند و به شما در صورت نیاز کمک خواهند کرد. از کودکان بخواهید در زندگی نگرش مثبتی داشته باشند تا وقتی با موانع و مشکلات زندگی مواجه شدند بتوانند به‌سادگی بر این مشکلات غلبه کنند.
این‌ها فقط توصیه‌های اخلاقی اندک اما مهمی بود که شما باید به کودکان آموزش دهید. آیا شما به‌عنوان والدین کودک توصیه‌های دیگری برای آموزش اخلاق به کودکان در ذهن دارید؟ اگر نکات بیشتری برای یادگیری کودکان می‌دانید، نظر خود را با دیگران به اشتراک بگذارید.
