چگونه با ترس از شکست مقابله کنیم؟

آیا شما نیز همواره از شکست خوردن در زمینه‌های مختلف می‌ترسید؟ شاید به‌خاطر ترس از شکست خوردن، دست از برخی اهدافتان کشیده‌اید؟ این یک نوع ترس متداول و رایج است که به‌عنوان شکست هراسی نیز شناخته می‌شود.

بسیاری از مردم دچار ترس از شکست می‌شوند و گاهی اوقات، این اتفاق مانع امتحان کردن چیزهای جدید یا رسیدن به اهداف می‌شود. شکست هراسی ممکن است باعث شود تا برخی از فرصت‌های زندگی را از دست بدهید و این موضوع می‌تواند موجب ناراحتی و استرس شما گردد. در نتیجه، یادگیری نحوه مدیریت و کنترل شکست هراسی می‌تواند مزایای بسیار زیادی برای شما داشته باشد. در ابتدا، نگاهی بر دلایل ترس از شکست خواهیم انداخت.

سخن انگیزشی ترس از شکست

«شکست خوردن بدترین چیز نیست بلکه تلاش نکردن یک شکست واقعی است».

• جرج ادوارد وودبری

«فردی که حداقل یک‌بار طعم شکست را نچشیده باشید، هیچ‌گاه نمی‌تواند به موفقیت ارزشمندی دست پیدا کند».

• ناپلئون هیل

«وقتی ریسک می‌کنید، یاد می‌گیرید که گاهی اوقات موفق می‌شوید و گاهی اوقات نیز ممکن است شکست بخورید، و هر دو مورد به یک اندازه اهمیت دارند».

• الن دجنرس

«شکست به‌ندرت مانع شما می‌شود. آنچه شما را از حرکت بازمی‌دارد، ترس از شکست است».

• جک لمون

«شما نمی‌توانید به سمت افق‌های جدید شنا کنید اگر شجاعت از دست‌دادن منظره ساحل را ندارید».

• ویلیام فولکنر

علت ترس از شکست

ترس از شکست (که شکست هراسی نیز نامیده می‌شود) به دلایل مختلفی در فرد به وجود می‌آید. نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید این است که همگی ما تعریف متفاوتی از شکست داریم؛ ازآنجایی‌که همگی انسان‌ها مثل هم نیستند، پس تعاریف گوناگونی از شکست خواهیم داشت.

برخی از افراد ممکن است در مورد خراب کردن موقعیت‌های خاص و در واقع شکست خوردن، کمی احساس نگرانی داشته باشند، درحالی‌که بقیه کاملاً از کاری که در حال انجامش هستند، دست می‌کشند یا به دلیل ترس از شکست اصلاً در انجام کارهای معینی شرکت نمی‌کنند.

در اینجا، نمونه‌هایی از دلایل مختلف شکست هراسی آورده شده است:

• ترس از شکست به دلیل آسیب های دوران کودکی: ترس از شکست در برخی از افراد به دلیل داشتن والدین غیرحامی یا آزار و اذیت در مدرسه و غیره به وجود می‌آید.
• ضربه‌های روحی: درصورتی‌که در گذشته تجربه‌ای از شکست و تحقیر شدن، پریشانی و ناراحتی داشته‌اید، این موضوع می‌تواند باعث شود تا چنین احساساتی را در آینده نیز با خود داشته باشید.
• نگرانی در مورد این‌که چگونه دیگران شما را درک می‌کنند: برخی از افراد دررابطه‌با موقعیت اجتماعی خود بسیار نگران هستند. اگر شما نیز نگران هستید که دیگران چگونه در مورد شما فکر می‌کنند، این موضوع می‌تواند باعث شود تا نخواهید در برابر آن‌ها شکست بخورید.
• کمبود اعتماد به‌ نفس: درصورتی‌که با مشکل کمبود اعتماد به‌ نفس یا کمبود عزت نفس دست‌وپنجه نرم می‌کنید، شاید مواجه با شکست برایتان دشوار باشد و احساس کنید که اگر شانس شکست در کاری وجود دارد، پس اصلاً نیازی به تلاش نیست.

چگونه باید بر ترس از شکست غلبه کرد؟

اکنون‌که با برخی از دلایل شکست هراسی آشنا شدید، من قصد دارم تا برخی از روش‌های مؤثر در کنترل ترس از شکست و غلبه بر آن را بیان کنم.

روش‌های مختلف برای افراد مختلف کارساز هستند؛ در نتیجه، روشی را انتخاب کنید که بهترین نتیجه را برایتان به دنبال دارد.

1- قانون جذب. تغییر نگرش شکست

یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید انجام دهید، تغییر چارچوب فکری خود در مورد شکست است. به‌جای داشتن نگاه منفی بر شکست، سعی کنید دیدگاه مثبت‌تری نسبت به آن داشته باشید.

شکست در واقع می‌تواند یک تجربه آموزنده برای شما باشد!

سعی کنید به‌خاطر داشته باشید که اکثر افراد فوراً موفق نمی‌شوند، اشتباهات و شکست‌هایی ممکن است در طول مسیر رخ دهد.

این تجربه‌ها به شما کمک می‌کنند تا عبرت بگیرید و مهارت‌های خود را تا دستیابی به موفقیت بهبود دهید.

این‌که بتوانید دیدگاه خود نسبت به شکست را تغییر دهید، می‌تواند به شما کمک کند تا از تجربه شکست هراسان نباشید و در عوض، به شما کمک می‌کند تا نگرش مثبت‌ تری داشته باشید و از اشتباهات خود درس بگیرید.

2- برای مقابله با ترس از شکست از خود سؤال بپرسید

از خود سؤال پرسیدن می‌تواند روش خوبی برای آگاهی از احساسی که دارید و دلیل آن باشد. اگر اشتباهی از شما سر زد و نسبت به خود دچار شک و تردید شدید، چند دقیقه به خود وقت دهید و از خود چند سؤال بپرسید.

برخی از این سؤالات به شرح زیر هستند:

• چه چیزی می‌توانم از این اشتباهم یاد بگیرم؟
• نکته مثبت وضعیت پیش‌آمده چیست؟
• چه احساسی دارم و اگر احساس منفی را تجربه می‌کنم، چگونه می‌توانم آن را تغییر دهم؟

این کار موجب می‌شود تا عمیق‌تر به احساسی که دارید، فکر کنید و بر روی بهبود مهارت‌هایی که لازم است بهبود دهید، کار کنید.

این کار می‌تواند هنگام مواجه با شکست‌ ها به شما کمک کند زیرا شما به این طریق نگرش منفی خود را تغییر می‌دهید و در مورد خود بیشتر یاد می‌گیرید.

3- برای غلبه بر ترس از شکست با خود مهربان باشید

بخشی از این‌که چرا از شکست می‌ترسید، می‌تواند به دلیل کمبود اعتماد به‌ نفس یا تمایل شدید به کمال‌ گرایی باشد. شما باید همواره برخورد دوستانه‌ای با خود داشته باشید و تا حد ممکن با مهربانی با خود رفتار کنید.

با خود ابراز همدردی کنید و دلیل احساسی که دارید را بیابید. زمانی که توانستید احساسات خود را تجزیه‌وتحلیل کنید و دلیل داشتن چنین احساسی را بیابید، پس می‌توانید از طریق مهربان بودن با خود بر روی تغییر احساسی که دارید، کار کنید.

این کار می‌تواند در آینده به شما کمک کند، چنانچه شما نحوه مواجه و برخورد با احساسات ناشی از اشتباه کردن را یاد می‌گیرید.

4- برای درمان ترس از شکست یادداشت‌برداری کنید

درس گرفتن از گذشته یک روش عالی برای تغییر ذهنیت و مواجه با ترس‌ها محسوب می‌شود. یادداشت‌برداری و بر روی کاغذ نوشتن احساسی که دارید، اتفاقی که برایتان رخ‌داده و دلیل رخ‌دادن آن، می‌تواند به شما در مواجه با ترس از شکست در آینده کمک کند.

یادداشت‌برداری می‌تواند به شما کمک کند چنانچه شما توانایی تجزیه‌وتحلیل دقیق اتفاقاتی که در گذشته برایتان رخ‌داده و موجب برانگیخته شدن احساساتتان شده و همچنین نحوه غلبه بر آن‌ها را دارید. با بر روی کاغذ نوشتن تمام این موارد، شما می‌توانید متوجه شوید که چه چیزی برایتان کارساز است و چه چیزی برایتان کارساز نیست از جمله چالش‌هایی که با آن‌ها مواجه شده‌اید و نحوه مواجه با آن‌ها.

5- در برخورد با ترس از شکست تمام پیامدها را تجزیه‌وتحلیل کنید

درصورتی‌که در یک موقعیت خاص نسبت به خود مردد شدید، سعی کنید تمام پیامدهای ممکن را تحلیل نمایید. گاهی اوقات، این کار به شما کمک می‌کند تا نگاه واقع‌گرایانه به مسئله داشته باشید و متوجه شوید که شکست بدترین چیزی نیست که ممکن است اتفاق بیفتد.

پذیرش و تشخیص این‌که ممکن است شکست بخورید، (و این موضوع هیچ اشکالی ندارد)، می‌تواند یک روش بسیار مؤثر برای بهبود ذهنیتتان باشد. توانایی تجزیه‌وتحلیل پیامدهای یک مسئله موجب می‌شود تا شما برای آنچه ممکن است رخ دهد، آمادگی داشته باشید و می‌تواند به شما در مواجه با احساساتی که ممکن است برانگیخته شوند، کمک کند.

6- خود را در معرض شکست قرار دهید

سعی کنید خود را در معرض شکست قرار دهید. این بدان معنی است که به سراغ انجام کارهای جدید بروید که در آن‌ها مهارت ندارید و ممکن است در انجام آن‌ها اشتباه کنید. این کار به شما نشان می‌دهد که اشتباهات به‌اندازه‌ای که اکنون فکر می‌کنید، ترسناک نیستند.

این کار به شما کمک می‌کند تا متوجه شوید که برای یادگیری و بهبود خود و مهارت‌هایتان لازم است تا شکست را تجربه کنید. به‌عنوان‌مثال، درصورتی‌که نحوه نواختن پیانو را یاد می‌گیرید، ممکن است در هفته‌های اول، هنگام یادگیری یک آهنگ، اشتباه کنید اما هر بار که تلاش می‌کنید، مهارتتان در نواختن پیانو بهتر می‌شوید تا زمانی که کل آهنگ را به زیبایی می‌نوازید.

این موضوع به شما کمک می‌کند تا متوجه شوید که شکست می‌تواند جنبه مثبتی داشته باشد.

7- شکست خود را تصور کنید

تصور کردن می‌تواند یک ابزار قدرتمند باشد و همچنین می‌تواند به شما در مواجه با ترس‌هایتان در آینده نیز کمک کند. توانایی تصور کردن خود هنگام مواجه با شکست و پذیرش آن و درس گرفتن از این شکست به همراه ذهنیت مثبت می‌تواند ابزار عالی برای غلبه بر ترس از شکست محسوب شود.

تفکر مثبت عایل است اما استفاده از آن به تنهایی کارساز نمی‌باشد. مثبت بودن همراه با تصور کردن خود درحالی‌که با شادی بر موانع پیشرفت در زندگی غلبه می‌کنید، باعث می‌شود تا هنگام مواجه با چالش بعدی، احساس بهتری داشته باشید.

چه اتفاقی می‌افتد اگر من تمام تلاش خود را بکنم ولی بازهم شکست بخورم؟

پاسخ این سؤال به نحوه واکنش شما به شکست بستگی دارد.

برنامه‌هایی که داریم همیشه همان‌طور که می‌خواهیم، پیش نمی‌روند. نحوه واکنش شما به شکست، آینده را تعیین می‌کند.

درصورتی‌که شکست را به‌عنوان یک فاجعه وحشتناک در نظر بگیرید، این بدان معنی است که شما تسلیم می‌شوید و فرصت دوباره به خود نمی‌دهید. بااین‌وجود، درصورتی‌که از خود نگرش مثبتی نشان دهید، می‌توانید از شکست‌های خود درس بگیرید.

فیلسوف چینی، لوتزو، می‌گوید: شکست یک فرصت است.

شکست می‌تواند به‌عنوان فرصتی برای ارزیابی اشتباهات، بهبود علم و دانش، تلاش بیشتر و عملکرد بهتر برای دفعات بعدی در نظر گرفته شود.

شکست می‌تواند فرصت خوبی برای مطرح‌کردن این پرسش از خود باشد، آیا من واقعاً کاری را که می‌خواهم، انجام می‌دهم یا تنها آن را برای این‌که دیگران مرا متقاعد کرده‌اند، انجام می‌دهم.

شکست همچنین می‌تواند فرصت عالی برای درنظرگرفتن جهت تغییر و کشف قلمروهای جدید باشد.

علی‌رغم شکست‌های گذشته، هیچگاه تسلیم نشوید، همواره به خود ایمان داشته باشید و همیشه به یاد داشته باشید که برای خود بهترین‌ها را بخواهید. این نگرش به شما کمک می‌کند تا بر ترس از شکست غلبه کنید.

در ادامه، چند نمونه از نقل‌قول‌ها دررابطه‌با آموزش نحوه غلبه بر ترس از شکست آورده شده است.

منبع: www.mindtools.com