چگونه با مرگ عزیزان کنار بیاییم؟ سوگواری غم از دست دادن عزیزان

یکی از چالش‌برانگیزترین تجربه‌های هر فرد در زندگی، غم از دست دادن عزیزان یا یکی از اعضای خانواده است. در اکثر موارد، انسان‌ها دارای پیوند و ارتباط بسیار نزدیک با بستگان خود هستند. قطع آشکار این پیوند از طریق مرگ، موضوعی است که بسیاری از انسان‌ها با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. گفتن این که از دست دادن یکی از اعضای خانواده دشوار است، تنها دست‌کم گرفتن ماجرا خواهد بود.

یکی از مهم‌ترین تصمیماتی که یک فرد باید بگیرید، در مورد نحوه برخوردش با غم از دست دادن فردی است که دوستش دارد و برایش مهم است. درحالی‌که برخی از افراد گرامیداشت از فرد مرحوم را انتخاب می‌کنند، برخی دیگر ممکن است با زمان دادن به خود و به‌یادآوردن میراث فرد به‌تازگی فوت کرده عزاداری کنند. متأسفانه، همه نمی‌توانند این غم و اندوه را به‌صورت مفید و سالم مدیریت کنند. برخی از افراد با خشونت با دیگران رفتار می‌کنند، موجب رنجش افراد دیگر می‌شوند و حتی درگیر سایر اقدامات خودمخرب می‌گردند. در موارد مشخصی، رفتارهای مذکور به دلیل عدم آگاهی فرد از نحوه مواجه با مرگ یکی از اعضای خانواده پدید می‌آیند.

 کنار آمدن با مرگ عزیزان

واقعیت این است که پذیرش از دست دادن فردی که دوستش دارید، بسیار دردناک است؛ برخی افراد از پذیرش مرگ می‌ترسند. خود را غرق کارکردن، عدم تمایل به صحبت‌کردن در مورد فرد فوت کرده و فکر و ذهن خود را مشغول موضوعات دیگر کردن، برخی از شکل‌های متداول از حواس‌پرتی هدفمند محسوب می‌شوند. بسیاری از افراد بر این باور هستند که درگیرشدن در رفتارهای مذکور به آن‌ها کمک می‌کند تا به زندگی خود ادامه دهند.

سلامت روان آمریکا، اهمیت تجربه تمام احساسات همراه با غم از دست دادن عزیزان را توضیح می‌دهد. برخی از رایج‌ترین این احساسات و عواطف عبارت‌اند از خشم، احساس گناه، ناامیدی، هراس شدید، بی ایمانی، سردرگمی و حتی انکار. این احساسات سالم هستند؛ پردازش آن‌ها زمان می‌برد و تجربه‌ای نیست که بتوان باعجله آن را پشت سر گذاشت. عدم پذیرش مرگ یکی از بستگان و اعضای خانواده و تجربة واکنش‌های مذکور می‌تواند منجر به مشکلات عاطفی، روانی و حتی فیزیکی شود.

پنج مرحله ی سوگواری بعد از دست دادن عزیزان

افرادی که مرگ یکی از اعضای خانواده ی خود را تجربه می‌کنند، احتمالاً این پنج مرحله از غم و اندوه را نیز تجربه خواهند کرد. بر اساس Focus on the Family ، پنج مرحله از غم و اندوه عبارت‌اند از انکار، خشم، چانه‌زنی با خود، افسردگی و پذیرش. هر فرد مراحل بالا را با سرعت خود تجربه می‌کند؛ فرایند سوگواری می‌تواند چند هفته، چند ماه یا حتی چند سال به طول انجامد. هیچ فرمول یا جدول زمانی برای آن وجود ندارد. میزان نزدیکی با فرد مرحوم نیز یک فاکتور بسیار حیاتی است؛ اکثر افراد، زمان زیادی را صرف سوگواری و عزاداری برای کسانی می‌کنند که دوستشان داشته‌اند … و این هیچ اشکالی ندارد.

انکار مرگ عزیزان

به‌عنوان اولین مرحله از غم و اندوه، انکار به‌عنوان یک مکانیزم دفاعی درونی عمل می‌کند. از یک‌جهت، فرد می‌داند که یکی از اعضای خانواده‌اش فوت کرده است اما انکار به بقای افراد و ادامه زندگی پس از فقدان کمک می‌کند. علی‌رغم ذات این مرحله ی اولیه از غم و اندوه، انکار زمانی مشکل‌ساز می‌شود که فرد در نهایت نتواند بر این احساس خود غلبه کند. پذیرش تدریجی این که یکی از اعضای خانواده فوت کرده است، بسیار اهمیت دارد. باقی‌ماندن در مرحله ی انکار پس از مرگ یکی از اعضای خانواده می‌تواند منجر به مشکلات بسیار جدی در قسمت‌های مختلف زندگی فرد شود.

خشم بعد از مرگ عزیزان

پس از انکار، مرحله ی خشم قرار دارد. خشم بعد از از دست دادن یکی از بستگان می‌تواند به شکل‌های مختلف و نسبت به افراد گوناگون ظاهر شود. گاهی اوقات، انسان‌ها از خود خشمگین و عصبانی می‌شوند چراکه آنچه می‌خواستند را پیش از مرگ عضو خانواده نگفته‌اند یا انجام نداده‌اند. خشم همچنین می‌تواند نسبت به سایر بستگان، دوستان، کل دنیا، کادر درمانی که از مرحوم در روزهای پایانی نگهداری می‌کردند و حتی نسبت به خود فرد مرحوم شده باشد. اتفاقی که باعث مرگ عضو خانواده شده است نیز می‌تواند در شدت و مدت‌زمان خشم فرد در فرایند غم و اندوه تأثیرگذار باشد.

اگرچه خشم بخش طبیعی از مواجه با مرگ یکی از اعضای خانواده محسوب می‌شود اما مدیریت درست این احساس از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. برخی از افراد ورزش می‌کنند، در طبیعت وقت می‌گذرانند، بر روی کیسه ی بوکس مشت می‌زنند یا در فعالیت‌ها آرامش بخشی که امکان آزادسازی خشم را فراهم می‌سازند، می‌پردازند. همانند انکار، خشم نیز زمانی می‌تواند خطرناک شود که فرد از آن عبور نکند. خشم و عصبانیت مداوم، فرد مرحوم شده را بازنمی‌گرداند اما می‌تواند زندگی افرادی که هنوز زنده هستند را نابود کند. در نقطه‌ای از فرایند غم و اندوه، فرد باید روش گذر از خشم را پیدا کند.

چانه‌زنی با خود بعد از مرگ عزیزان

پس از آن که فرد انکار و خشم را تجربه کرد، نوبت به رایج‌ترین مرحله از غم و اندوه، یعنی چانه‌زنی با خود می‌رسد. در اکثر موارد، چانه‌زنی به شکل نوعی آتش‌بس موقف ظاهر می‌شود؛ به‌عنوان‌مثال، «من هر کاری برای برگرداندن او انجام می‌دهم»، «اگر … را انجام دهم، اوضاع درست می‌شود؟». چانه‌زنی همچنین روشی به‌منظور تلاش برای فرار از حالت طبیعی آشکار شدن خشم و اندوه در بدن است. اگرچه، هیچ چیزی نمی‌تواند فرد مرحوم شده را به زندگی برگرداند اما چانه‌زنی یک واکنش طبیعی نسبت به احساس ناراحتی و شوک ناشی از فقدان یکی از اعضای خانواده به شمار می‌رود. افراد همچنین ممکن است در مرحله ی چانه‌زنی با خود، درگیر «چه می‌شد اگر» شوند. «چه می‌شد اگر آنجا بودم؟» یا «چه می‌شد اگر این را می‌گفتم یا آن کار را انجام می‌دادم؟». مدت‌زمان مرحله ی چانه‌زنی در افراد مختلف، متفاوت است.

افسردگی بعد از فوت عزیزان

درحالی‌که افراد در فرایند سوگواری پیش می‌روند، ممکن است افسردگی را نیز تجربه کنند. از دست دادن یکی از بستگان موجب به‌وجودآمدن احساساتی از قبیل پوچی، ناراحتی و حتی نگاه متفاوت به زندگی می‌شود. در طول این مدت‌زمان، این موضوع بسیار اهمیت دارد که فرد برای خود زمان بگذارد، احساساتش را پردازش کند و التیام یابد. صحبت‌کردن با افرادی که می‌توانند با شما همزادپنداری کنند، نیز اغلب سودمند است. اگرچه، برخی از افراد ترجیح می‌دهند که تنها بمانند و هرچند که لازم است برای پردازش موضوع وقت بگذارند.

درحالی‌که افسردگی یک بخش طبیعی از فرایند سوگواری است، اگر برای مدت‌زمان زیادی طول بکشد، خطرناک خواهد شد. به خود زمان دادن خوب است اما اگر بیگانگی از دیگران تبدیل به عادت شود، ناسالم خواهد بود. درصورتی‌که علایم افسردگی باقی بماند یا به سطح شدیدی برسد، کمک‌گرفتن الزامی خواهد بود. افسردگی به مشکلات فیزیکی، عاطفی و روانی بسیار زیادی مرتبط است. افسردگی پس از از دست دادن عزیزان عموماً زمانی شروع می‌شود که فرد به این درک می‌رسد که فرد موردعلاقه‌اش برای همیشه رفته است.

پذیرش مرگ عزیزان

پذیرش، آخرین مرحله از غم و اندوه به شمار می‌رود و زمانی اتفاق می‌افتد که فرد متوجه می‌شود که یکی از بستگانش فوت کرده است و هیچ چیزی نمی‌تواند او را دوباره به زندگی برگرداند. بسیاری از افراد، پذیرش را با پایان فرایند سوگواری اشتباه می‌گیرند؛ بااین‌وجود، پذیرش از دست دادن کسی که دوستش داشته‌اید، باعث ازبین‌رفتن درد و رنج ناشی از آن نمی‌شود. افراد می‌توانند چیزی را بپذیرند اما همچنان رنجیده و ناراحت بمانند. بسیاری از افرادی که به آخرین مرحله از غم و اندوه رسیده‌اند، سعی می‌کنند به زندگی خود ادامه دهند درحالی‌که فرد مرحوم شده را برای همیشه در قلب و خاطرات خود زنده نگه می‌دارند. این ممکن است شامل برگشتن به سرکار، غوطه‌ورکردن خود در سرگرمی‌ها و از طرف دیگر، زندگی‌کردن و تلاش برای دوباره شاد بودن باشد. گذشته را نمی‌توان تغییر داد. بخش مهم و حیاتی از مواجه با مرگ یکی از اعضای خانواده، پذیرش است.

چگونه بعد از مرگ عزیزان آرام شویم؟

انسان‌ها مختلف، نظرات متفاوتی در مورد معنای ادامه دادن به زندگی دارند. برای برخی از افراد، این به معنی برگشتن به زندگی روزمره است. برای سایرین، ادامه دادن به زندگی شامل دعاکردن، کمک‌گرفتن از دیگران و کارکردن به‌گونه‌ای است که تحمل غم و اندوه از نظر عاطفی آسان‌تر شود. تصورات غلط بسیار زیادی پیرامون ادامه دادن به زندگی وجود دارد؛ انجام این کار به معنای فراموش‌کردن غم از دست دادن عضو مرحوم شدة خانواده یا هرگز قبول نکردن آن نیست. بسیاری از افراد به‌منظور گرامیداشت کسی که دوستش داشته‌اند، به مزارش می‌روند، برایش گل می‌برند و ادای احترام می‌کنند. برخی دیگر، عکس‌هایی از فرد به‌تازگی فوت شده در خانه یا محل کارشان نگه می‌دارند. درحالی‌که هر فرد به روش خود می‌تواند به زندگی ادامه دهد، انجام این کار را می‌توان از جمله مهم‌ترین بخش‌های مواجه با مرگ یکی از اعضای خانواده در نظر گرفت.

رفع دلتنگی و غم از دست دادن عزیزان با کمک روانشناسی

کمک حرفه‌ای گرفتن، یکی از بهترین روش‌ها برای عبور افراد از مراحل غم و اندوه و در نهایت ادامه دادن به زندگی به شمار می‌رود. متأسفانه، این موضوع هنوز چیزی است که بسیاری از افراد با آن دست‌وپنجه می‌کنند. در برخی از موارد، فرد عزادار ممکن است حال‌وحوصله صحبت‌کردن با کسی را نداشته باشد. در مراحل اولیه از فقدان و اندوه، صحبت‌کردن از مرگ می‌تواند ناراحت‌کننده باشد و حتی ضرر آن برای فرد ممکن است بیشتر از فایده‌اش باشد. بااین‌وجود، بسیاری از افراد متوجه شده‌اند که پس از گذشت مدت‌زمانی، صحبت‌کردن با دیگران می‌تواند سودمند باشد. حرف‌زدن با سایر انسان‌ها موجب رهایی می‌شود که چنین رهایی با وجود احاطه شدن توسط افکار و احساسات وجود نخواهد داشت.

در مشاوره باما ارائه کمک و راهنمایی برای کسانی که با ما تماس می‌گیرند، در اولویت است. این کمک‌ها صرف‌نظر از این که چه کسی هستید یا چه حسی دارید، ارائه می‌شوند. اگرچه، همگی ما تجربه‌های سختی در زندگی داریم اما لازم نیست که به‌تنهایی آن‌ها را پشت سر بگذاریم. کمک همیشه برای کسانی که آن را بخواهند، در دسترس خواهد بود. مواجه با مرگ یکی از اعضای خانواده یا سایر ضربه‌های روانی، فرایندهایی نیستند که بتوان در پشت سر گذاشتن آن‌ها عجله کرد. میل شدید به‌تنهایی و انزوا برای یک مدت‌زمان مشخص، هیچ اشکالی ندارد.

مشاوره باما همواره برای کسانی که نیاز به کمک دارند، در دسترس خواهد بود. خواه این که تجربه از دست دادن یکی از بستگان را دارید یا اتفاق دیگری را تجربه می‌کنید، می‌خواهیم بدانید که شما تنها نیستید.

منبع: www.betterhelp.com